| 1 |
جایگاه درس در برنامه درسی دوره |
مقطع: کارشناسی مهندسی عمران
تعداد واحد: 2 (نظری + حل تمرین)
پیش‌نیاز: مهندسی ترابری، نقشه‌برداری
هم‌نیاز/پس‌نیاز: روسازی راه
درس «طرح هندسی راه» یکی از دروس اصلی و کلیدی در برنامه کارشناسی مهندسی عمران (گرایش راه و ترابری) است.
دانشجو را با اصول طراحی مسیر و هندسه راه‌ها بر اساس نشریه 101 سازمان برنامه و بودجه و استانداردهای بین‌المللی (AASHTO Green Book) آشنا می‌کند.
این درس پیوند بین مفاهیم ترافیک و ایمنی با طراحی عملی راه‌ها است. |
| 2 |
هدف کلی |
آموزش مبانی طراحی هندسی مسیرهای جاده‌ای.
توانایی طراحی قوس‌های افقی و قائم و مقاطع عرضی راه.
ایجاد توانایی تحلیل ایمنی، خط دید و سطح خدمت.
پرورش مهارت در ترسیم پروفیل طولی و عرضی و استفاده از داده‌های نقشه‌برداری.
آماده‌سازی دانشجو برای ورود به پروژه‌های راه‌سازی و درس «پروژه راه». |
| 3 |
شایستگی های پایه |
علمی–تحلیلی: توانایی تحلیل هندسی مسیر و پارامترهای طراحی.
حرفه‌ای: تسلط بر آیین‌نامه‌ها و توانایی ترسیم مسیر در پلان و پروفیل.
پژوهشی: توانایی تحلیل گزارش‌های طراحی و استفاده از داده‌های ترافیکی و نقشه‌برداری.
نگرشی: توجه به ایمنی، کیفیت و پایداری در طراحی مسیر. |
| 4 |
اهداف یادگیری |
الف) دانشی
درک کامل مفاهیم سرعت طرح، شعاع قوس‌ها، شیب‌ها و دید راننده.
آشنایی با ضوابط نشریه 101 و AASHTO.
شناخت ارتباط هندسه راه با ظرفیت و ایمنی.
ب) مهارتی
طراحی قوس‌های افقی (دایره‌ای، کلوتوئید، ترکیبی).
طراحی قوس‌های قائم (محدب، مقعر) و محاسبه خط دید.
ترسیم پروفیل طولی و مقاطع عرضی مسیر.
استفاده از نرم‌افزارهای کمکی (Civil 3D یا AutoCAD).
ج) نگرشی
توجه به ایمنی و آسایش رانندگان در طراحی.
اهمیت ملاحظات زیست‌محیطی و اقتصادی در انتخاب مسیر.
تقویت نگاه مهندسی دقیق و منطبق بر استانداردها. |
| 5 |
روش تدریس |
تدریس نظری (Lecture-Based)
ارائه مباحث تئوریک توسط استاد بر اساس نشریه ۱۰۱ و AASHTO Green Book.
استفاده از اسلایدهای آموزشی، مثال‌های کاربردی و استانداردهای بین‌المللی.
حل تمرین در کلاس (Problem Solving)
طراحی و حل نمونه مسائل شامل محاسبه شعاع قوس، طول قوس انتقالی، خط دید و پروفیل طولی.
مشارکت فعال دانشجویان در حل تمرین‌ها به‌صورت فردی و گروهی. |
| 6 |
وظایف دانشجو |
انجام تمرین‌های محاسباتی (طراحی قوس‌ها، پروفیل‌ها).
تهیه پروژه مینی (طراحی مسیر کوتاه شامل پلان و پروفیل).
مطالعه و مرور مباحث نشریه 101.
شرکت فعال در حل تمرین‌ها و مباحث کلاسی. |
| 7 |
منبع |
منابع اصلی:
نشریه 800 (ضوابط طراحی هندسی راه‌ها)
AASHTO Green Book (A Policy on Geometric Design of Highways and Streets)
O’Flaherty, Highways: The Location, Design, Construction and Maintenance
جزوه استاد
امکانات آموزشی: ویدئو پروژکتور، نقشه‌های نمونه، نرم‌افزار Civil 3D یا معادل. |
| 8 |
مواد و امکانات آموزشی |
امکانات آموزشی: ویدئو پروژکتور، نقشه‌ها و مقاطع نمونه، فیلم‌های آموزشی از عملیات راه‌سازی. |
| 9 |
نحوه ارزشیابی |
حضور و مشارکت فعال: 10٪
تمرین‌ها و تکالیف: 20٪
آزمون میان‌ترم: 30٪
آزمون پایان‌ترم: 40٪ |
| 10 |
فایل |
Pdf File |