| 1 |
جایگاه درس در برنامه درسی دوره |
در این درس، با در نظر داشتن مخاطبان بالقوه، یعنی معماران، طراحان داخلی و کاربران بنا، مهارتهایی در تهیه و تدارک یک سند برنامه ریزی و برنامه دهی آموزش داده می شود. درواقع تأکید این درس بر نقش پژوهش درباره تعامل محیط-رفتار بر تخصیص امکانات، در فرآیند برنامه دهی است. سرفصل نظری: • مفهوم و فرآیند برنامه ریزی و برنامه دهی معماری • نظریات و رویکردها در برنامه دهی معماری • مروری بر روش ها و فنون برنامه دهی • برنامه ریزی و مدیریت راهبردی معماری • برنامه ریزی موضوع محور • برنامه ریزی آینده: اهداف و رسالت پروژه • روشهای جمع آوری و تحلیل اطلاعات مخاطبان، شرایط فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و جغرافیایی پروژه سرفصل عملی: • سرفصل عملی این درس با برنامه دهی معماری برای یک مجموعه (بعنوان یک طرح) انجام می شود. در خلال تهیه این برنامه، اطلاعات کاربران و نیازهای آنها و ویژگیهای محیط مطلوب ایشان گردآوری و تحلیل می شود. این گردآوری اطلاعات مشتمل بر مصاحبه ها، مشاهدات و نقشه اقلیمی (حرارتی) از فضاها است. برنامه فیزیکی، لکه گذاری، زونبندی، دیاگرامها و پیشبینی هزینه ها از خروجیهای اصلی و موضوعات آموزشی این درس می باشند. دستاورد این درس، آگاهی از تدوین دستورالعملهای تدوین برنامه برای فضاها، تشریح زمینه، پاسخهای طراحی پیشنهادی و پیامدهای احتمالی در حوزه ارزیابی اقتصادی پروژه است. • سازماندهی و مدیریت اطلاعات • الزامات کیفی و کمی پروژه های معماری • مستندسازی و ایجاد سند برنامه معماری در این درس، در کنار آموزش مباحث نظری به روش توضیحی، برنامه دهی یک پروژه معماری واقعی انجام می شود. این پروژه میتواند یکی از پروژه های پایان نامه دانشجو یا نقد برنامه پروژه های در دست طراحی یا ساخت موجود باشد. |
| 2 |
هدف کلی |
معرفی رویکردها و تکنیکهای مختلف برنامه دهی معماری • شناخت مبانی برنامهدهی و روند تنظیم و مدیریت اطلاعات طراحی • آشنایی با تعریف قاعدهمند از مسئله معماری و بیان نیازهای یک پروژه • آشنایی با دانشپایه از نیازهای مخاطبان پروژه در مرحله قبل از طراحی • آشنایی با تحلیل و توسعه برنامه های معماری • هدایت فرآیند طراحی و ارزیابی راهحلهای طراحی |
| 3 |
شایستگی های پایه |
- فهم اهمیت برنامه دهی برای طراحی معماری، مستندسازی اسناد و اطلاعات پروژه معماری - انتخاب میان روشهای مختلف برنامه دهی معماری - تهیه برنامه کالبدی حرفهای در پروژههای واقعی )در مقیاس پروژههای معماری و مجموعه های ساختمانی( - برنامه ریزی و برنامه دهی معماری و آماده سازی اسناد برنامه با توجه به مخاطبان و کاربران مختلف پروژه |
| 4 |
اهداف یادگیری |
در این درس، با در نظر داشتن مخاطبان بالقوه، یعنی معماران، طراحان داخلی و کاربران بنا، مهارتهایی در تهیه و تدارک یک سند برنامه ریزی و برنامه دهی آموزش داده می شود. درواقع تأکید این درس بر نقش پژوهش درباره تعامل محیط-رفتار بر تخصیص امکانات، در فرآیند برنامه دهی است. سرفصل نظری: • مفهوم و فرآیند برنامه ریزی و برنامه دهی معماری • نظریات و رویکردها در برنامه دهی معماری • مروری بر روش ها و فنون برنامه دهی • برنامه ریزی و مدیریت راهبردی معماری • برنامه ریزی موضوع محور • برنامه ریزی آینده: اهداف و رسالت پروژه • روشهای جمع آوری و تحلیل اطلاعات مخاطبان، شرایط فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و جغرافیایی پروژه سرفصل عملی: • سرفصل عملی این درس با برنامه دهی معماری برای یک مجموعه (بعنوان یک طرح) انجام می شود. در خلال تهیه این برنامه، اطلاعات کاربران و نیازهای آنها و ویژگیهای محیط مطلوب ایشان گردآوری و تحلیل می شود. این گردآوری اطلاعات مشتمل بر مصاحبه ها، مشاهدات و نقشه اقلیمی (حرارتی) از فضاها است. برنامه فیزیکی، لکه گذاری، زونبندی، دیاگرامها و پیشبینی هزینه ها از خروجیهای اصلی و موضوعات آموزشی این درس می باشند. دستاورد این درس، آگاهی از تدوین دستورالعملهای تدوین برنامه برای فضاها، تشریح زمینه، پاسخهای طراحی پیشنهادی و پیامدهای احتمالی در حوزه ارزیابی اقتصادی پروژه است. • سازماندهی و مدیریت اطلاعات • الزامات کیفی و کمی پروژه های معماری • مستندسازی و ایجاد سند برنامه معماری |
| 5 |
روش تدریس |
در این درس، در کنار آموزش مباحث نظری به روش توضیحی، برنامه دهی یک پروژه معماری واقعی انجام می شود. این پروژه میتواند یکی از پروژه های پایان نامه دانشجو یا نقد برنامه پروژه های در دست طراحی یا ساخت موجود باشد. |
| 6 |
منبع |
دورک، دانا. ) 1396 (. برنامه دهی معماری: مدیریت اطلاعات برای طراح . ی ترجمه سید امیر سعید محمودی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. چری، ادیث. ) 1396 (. برنامه ریزی برای طراحی: از تئوری تا عمل ترجمه شهناز پورناصری. تهران: مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی. Blyth, A., & Worthington, J. (2010). Managing the brief for better design. London: Routledge. Hershberger, R. (2015). Architectural programming and predesign manager. Routledge; 1 edition. Kumlin, R. R. (1995). Architectural programming: Creative techniques for design professionals. New York: McGraw-Hill. Palmer, M. A. (1981). The architects guide to facility programming.Washington.D.C., The American Institute of Architects. Sanoff, Henry. (2016). Methods of Architectural Programming. 1st Edition. London: Routledge منابع فرعی: علائی، علی. ) 1398 (. مبانی برنامه ریزی و طراحی مجموعه های معماری: مجموعه های مسکونی، مجموعه های دانشگاهی، مجموعه های تجاری. تهران: دانشگاه شهید بهشتی، مرکز چاپ و انتشارات. Kempper, Alfred. (1979). Architectural Handbook: Environmental Analysis, Architectural programming, Design and Technology, and Construction. New York, John Wiley & Sons. Preiser, W. F. (2018). Facility programming: Methods and applications. London: Routledge. Pena W.M., Parshall S.A. (2001). Problem seeking, John Wiley & Sons,UK. Phillips, Peter,L. (2004). Creating the Perfect Design |
| 7 |
مواد و امکانات آموزشی |
کلاس کارگاهی؛ دیتا- ویدئو پروژکتور. |
| 8 |
نحوه ارزشیابی |
3 نمره فعالیت کلاسی
7 نمره آزمون میان ترم
10 نمره پروژه نهایی |