| 1 |
جایگاه درس در برنامه درسی دوره |
این درس یکی از دروس پایه‌ای در رشته شهرسازی است که دانشجویان را با اصول و فنون بیان تصویری و نحوه تجسم و ارائه‌ی فضاهای شهری به صورت دستی آشنا می‌کند. این درس به عنوان پیش‌نیاز دروس درک و بیان محیط شهری و مبانی طراحی 1 محسوب می‌شود و مهارت‌های لازم برای ارائه ایده‌های شهری به صورت تصویری را فراهم می‌کند. |
| 2 |
هدف کلی |
هدف کلی این درس، آموزش مهارت‌های لازم برای ترسیم و تجسم فضاهای شهری به صورت دو بعدی و سه‌بعدی، درک ارتباط اجزا و فضاها از طریق ایزومتریک‌ها و پرسپکتیو، و تقویت توانایی‌های دانشجویان در طراحی دست آزاد، ساخت ماکت، و ترسیم از نمونه‌های شهری است. دانشجویان با یادگیری این مهارت‌ها، قادر خواهند بود تا ایده‌های خود را به صورت دقیق و خلاقانه بیان و ارائه کنند. |
| 3 |
شایستگی های پایه |
• توانایی ترسیم دست آزاد و مقدمات طراحی.
• مهارت در ترسیم دوبعدی فرم و فضا.
• درک و استفاده از ایزومتریک‌ها و پرسپکتیو در تجسم فضا.
• توانایی ساخت ماکت‌های ساده شهری و عکاسی از آن‌ها.
• مهارت در ترسیم جزئیات و راندو.
• توانایی شیت‌بندی و ارائه‌ی طرح‌های شهری به صورت تصویری. |
| 4 |
اهداف یادگیری |
• آشنایی با انواع ترسیمات دستی و طراحی دست آزاد.
• تسلط بر مبانی اولیه ترسیم دوبعدی فرم و فضا.
• یادگیری نحوه به‌کارگیری ایزومتریک‌ها برای درک بهتر فضا و ارتباط اجزای فضا.
• فراگیری اصول پرسپکتیو حسی و توانایی ترسیم فضاهای شهری ساده در پرسپکتیو.
• تقویت مهارت‌های ساخت ماکت و عکاسی از فضاهای شهری.
• آشنایی با راندو و ترسیم جزئیات طراحی فضا.
• توانایی شیت‌بندی و ارائه طرح‌های شهری. |
| 5 |
وظایف دانشجو |
• شرکت فعال در تمامی جلسات و تمرین‌ها.
• انجام تمرین‌های ترسیمی و طراحی دستی در کلاس و خارج از آن.
• ساخت ماکت‌های ساده و عکاسی از آن‌ها.
• ارائه و شیت‌بندی طرح‌های نهایی. |
| 6 |
نحوه ارزشیابی |
تحویل پایان‌ترم فعالیت عملی
( تحویل) میان‌ترم فعالیت‌های گروهی در طول ترم ارزیابی مستمر ( تکمیل کاربرگ ها در کلاس و منزل )
6 نمره 4 نمره 2 نمره 8 نمره |
| 7 |
فایل |
Pdf File |
| 8 |
منبع |
• داویس، تئودورواک. ( ١٣٨٦ ). پلان گرافیک ١، ترجمه زهرا رضوی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
• لین، مایک. ( ١٣٨٦ ). تکنیک های راندو در معماری، ترجمه امیر اعلا عدیلی، نشر همام.
• گیل، رابرت. ( ١٣٩٢ ). راندو و طراحی با قلم و مرکب، ترجمه هدایت موتابی، نشر آزاده.
• لاتزیو، پل. ( ١٣٨٦ ). یادداشت های برای معماران و طراحان، ترجمه سعید آقایی و محمود مدنی، نشر هنر اسلامی.
• لاتزیو، پل. ( ١٣٨٩ ). تفکر ترسیمی برای معماران و طراحان، ترجمه سعید آقایی و محمود مدنی، نشر هنر و معماری.
• دی.کی چینگ، فرانسیس. (1400). مرجع کامل ترسیم در معماری، ترجمه‌ی کوروش محمودی و اعظم سرلک، تهران: انتشارات بیهق کتاب.
• تی.وایت، ادوارد. (1395). مفاهیم پایه در معماری مرجع کانسپت، ترجمه علی اکبر داوودی، تهران: انتشارات پرهام نقش.
• پاکزاد، جهانشاه. (1397). شیوه های ارائه برای معماران و شهرسازان، تهران: انتشارات آرمانشهر.
• آذری، آرتور امید. (1387). آموزش اسکیس و راندو، تهران: انتشارات یساولی.
• آذری، آرتور امید. (1387). آموزش گام به گام کروکی در معماری (جلد اول)، تهران: انتشارات گنج هنر.
• آذری، آرتور امید. (1386). آموزش گام به گام کروکی در معماری (جلد دوم)، تهران: انتشارات گنج هنر.
• احمدی خوشبخت، مجید. (1398). اسکچینگ در معماری داخلی و مبلمان، تهران: انتشارات کلهر.
• صدیق، مرتضی. ( 1388 ).آموزش راندو، تهران: انتشارات کتابکده کسری.
• صدیق، مرتضی. ( 1387 ). آموزش کروکی معماری، تهران: انتشارات کلهر.
• صدیق، مرتضی. ( 1389 ). معماری رنگ (تکنیک‌های راندو)، تهران: انتشارات کلهر.
• صدیق، مرتضی. صدیق، میثم. ( 1392 ). تکنیک‌های پرسپکتیو، تهران: انتشارات کلهر.
• صدیق، مرتضی. صدیق، میثم. ( 1391 ). گرافیک و تحلیل سایت، تهران: انتشارات کلهر.
• صدیق، مرتضی. ( 1394 ). دیاگرام‌ها (تفکر پیش از ترسیم)، تهران: انتشارات کلهر.
• صدیق، مرتضی. ( 1398 ). آموزش طراحی معمارانه پلان و مقطع، تهران: انتشارات کلهر.
• صدیق، مرتضی. صدیق، مهدی. ( 1393 ). آموزش راندو پیشرفته، تهران: انتشارات کتابکده کسری.
• صدیق، مرتضی. دانش‌فر، احسان. ( 1393 ). مفاهیم پایه طراحی شهری، تهران: انتشارات مهر ایمان.
• Ching, F. D., (٢٠١٩). Design Drawing, Wiley.
• Jenkins, E. J., (٢٠١٣). Drawn to Design: Analyzing Architecture Through Freehand Drawing, Birkhäuser
• Lewis, K., (٢٠١٥). Graphic Design for Architects: A Manual for Visual Communication, Routledge. |
| 9 |
مواد و امکانات آموزشی |
سیاست استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی:
با توجه به ماهیت این درس که مبتنی بر یادگیری مهارت‌های ترسیم دستی، پرورش خلاقیت فردی و تقویت توانایی ترسیم آزاد و تجسم فضایی است، استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی به‌عنوان ابزار کمکی و آموزشی مجاز است، مشروط بر آنکه جایگزین مهارت‌های اصلی ترسیم دستی و طراحی آزاد دانشجویان نشود.
کاربردهای مجاز:
• استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی برای مرور و جمع‌آوری منابع تصویری و الهام گرفتن از نمونه‌های موجود.
• به‌کارگیری این ابزارها در جستجوی مقدماتی و ایده‌پردازی اولیه (مانند جستجوی احجام، بناهای معماری، فضاهای شهری و ...) پیش از شروع به ترسیم دستی.
• کمک‌گیری از نرم‌افزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی برای بهبود ارائه نهایی (مانند تنظیم رنگ، نور، یا کیفیت عکس شیت‌ها و ماکت‌ها) بدون تغییر ماهیت ترسیمات اصلی.
• استفاده در ارائه دیجیتال (پاورپوینت یا تصاویر کمکی) برای بهبود ارائه نهایی (مانند تنظیم رنگ، نور یا کیفیت عکس‌ها و ...) به‌عنوان مکمل ترسیمات دستی.
کاربردهای غیرمجاز:
• جایگزین کردن کامل ترسیمات دستی با خروجی هوش مصنوعی.
• استفاده از هوش مصنوعی برای تولید مستقیم اسکیس، پرسپکتیو یا ماکت به‌جای تمرین عملی دانشجو.
• ارائه کار تولید شده توسط هوش مصنوعی به‌عنوان تمرین شخصی بدون ذکر منبع و توضیح فرآیند انجام کار.
تأکید:
دانشجویان موظف‌اند در تمامی تمرین‌ها و پروژه‌های عملی، ترسیم دستی را مبنای اصلی یادگیری قرار دهند. استفاده از هوش مصنوعی صرفاً در سطح ابزار کمکی و با ذکر شفاف در گزارش‌ها یا ارائه‌ها مجاز است. هرگونه استفاده خلاف این سیاست، تخلف آموزشی محسوب خواهد شد. |