| 1 |
جایگاه درس در برنامه درسی دوره |
دانشجویان دوره کارشناسی در تمام رشته های الهیات، نیاز به یادگیری مسائلی درباره قرآن دارند. از این رو، در ترم های ابتدای دوره کارشناسی در تمام گرایش های الهیاتی، دروسی برای آشنایی با علوم قرآنی و تفسیر قرآن تعریف شده است. این درس به ارزش 2 واحد جزء دروس پایه شما دانشجویان عزیز می باشد. |
| 2 |
هدف کلی |
فراگیری مقدماتی درباره علوم قرآنی که به درک بهتر چگونگی نزول قرآن و قسمت های گوناگون آن و تاریخ آن و مباحث پیرامون آن کمک می کند و می تواند مقدمه ای برای ورود به عرصه تفسیر باشد. |
| 3 |
شایستگی های پایه |
در اغلب گروه های آموزشی، پیش نیازی برای این درس تعریف نشده است. آشنایی اجمالی با مسائل علوم قرآنی در حد دروس دبیرستان، برای ورود به این درس لازم و مطالعه منابعی که معرفی می گردد، برای استفاده بهتر از کلاس، مطلوب است. |
| 4 |
اهداف یادگیری |
آشنایی با علوم قرآنی - سیر تاریخی نگارش های علوم قرآنی – معانی و اسامی قرآن – عربیت قرآن – تاریخ قرآن – انواع وحی – کتابت قرآن – جمع قرآن – اعراب قرآن – قراءات – عدم تحریف قرآن – اعجاز قرآن – نسخ – محکم و متشابه – وجوه و نظائر – تفسیر و تأویل |
| 5 |
روش تدریس |
1. کلاس با تمرین تفکر شروع میشه. یعنی اول هر جلسه دانشجوها موضوعی اخلاقی – اجتماعی برای بحث پیشنهاد می دن و خودشون با کمک و جهت دهی استاد، ابعاد اون موضوع رو طی 10 دقیقه بررسی می کنن. شاید بحث درباره یک موضوع، چند جلسه به طول می انجامه. هدف این بخش، افزایش مهارت مون در نگاه کردن به موضوعات بزرگ و کوچک از زاویه های گوناگون و درک ابعاد مختلف یک موضوع و احترام به افکار متفاوت درباره اون و تمرین فرهیختگی دانشگاهیه.
2. بخش بعدی کلاس مون، ارائه تکالیف فردی و گروهی گذشته و پرسش از بحث های قبلیه. هدف از این کار، یادآوری مطالب قبلی و ترغیب دانشجوها برای مطالعه پیوسته در طول ترم و راحت تر شدن کارشون در شب امتحانه. این بخش، 2 نمره از 20 نمره رو تشکیل میده.
3. بعدش نوبت درس مون میشه. شاید تصور کنین یه استاد جلوی کلاس می ایسته و مدام حرف می زنه و شما هم باید ساکت گوش بدین و تند تند می نویسین! چه کسل کننده! نه... این طوریام نیست... توجه داشته باشین که کلاس مال شماست و استاد به خاطر شما در کلاس حاضر شده لذا هر وقت مطلبی رو نفهمیدین یا ابهامی دارین یا نکته مفیدی به نظرتون می رسه یا فکر می کنید که استاد داره اشتباه می کنه، فورا بگین و اصلا منتظر خاتمه کلاس نمونین. اگه هم ابهامی ندارین، می تونین با هماهنگی استاد، به سؤالات دوستانتون پاسخ بدین. از هر گونه فعالیت، نقد، توضیح و حتی طنزپردازی های مناسب و بجاتون در کلاس استقبال می کنم. فعالیت و پویایی شما در بخش های 1 و 3، مجموعا 3 نمره از 20 نمره رو به خودش اختصاص میده که دانشجوها برای به دست آوردنش باید حداقل 6 بار فعالیت و گفتگو و اظهار نظرهای کلاسی مشارکت داشته باشن.
4. به خاطر اینکه خیلی خسته نشین، بعد از گذشت 1 ساعت از کلاس، 3 دقیقه استراحت همگانی داریم. بعدش هم 5 دقیقه کلیپ، عکس، متن، شعر، خبر، فیلم و... در موضوعات دینی و اخلاقی می بینیم و سپس درس مون رو ادامه میدیم.
5. تا جلسه دوم، خودتون باید گروه های 3-4 نفره تشکیل بدین. بعدش یک بخش کوچک از سرفصل های درس رو برای ارائه انتخاب می کنین و در جلسه دوم، اسامی گروه تون و موضوع انتخابی تون رو به استاد می گین. درباره اش مطالعه مفصلی می کنین و هر وقت بهش رسیدیم، 10-15 دقیقه وقت دارین تا به بهترین و جذاب ترین شکل، اون بخش رو بجای استاد، تدریس کنین، تمرین بدین و تصحیح کنین و نمره بدین. این بخش 2 نمره از 20 نمره کلاسی رو به خودش اختصاص میده که به صورت گروهی ثبت می شه.
6. در پایان هر جلسه، تمرین های عملی و منابع مطالعاتی مربوط به مطالب جلسه حاضر و جلسه آینده معرفی می شه. |
| 6 |
وظایف دانشجو |
1. در تمرین تفکر در آغاز کلاس، مشارکت خوبی داشته باشد.
2. در مباحث علمی مطرح شده در کلاس، مشارکت فعال داشته باشد.
3. آماده ارائه تمرین ها و آموخته های پیشین در هر جلسه باشد.
4. ارائه گروهی و طراحی و تصحیح تمرین های مرتبط با آن را به خوبی انجام دهد.
5. تمرین های عملی را انجام و منابع مطالعاتی معرفی شده را پیگیری نماید.
6. حضور قانون مند در کلاس داشته باشد. (غیبت بیش از 3/16 به هر دلیلی، محرومیت از امتحان پایان ترم را در پی دارد. ضمناً 3 تأخیر هم 1 غیبت محسوب می شود.)
7. طبق قانون دانشگاه فردوسی، کلاس های دوره کارشناسی 100 دقیقه و حضور دانشجو تا پایان کلاس، الزامی است. |
| 7 |
منبع |
متن اصلی این درس، کتاب درسنامه علوم قرآنی نوشته آقای حسین جوان آراسته است. این کتاب دو سطح دارد و در کلاس، سطح 2 این کتاب تدریس می شود. سعی کنید از چاپ سوم به بعد این کتاب استفاده کنید. از دیگر منابع مرتبط با این درس می توان به موارد زیر اشاره کرد:
علوم قرآنی: محمد هادی معرفت
علوم قرآنی: محمدباقر سعیدی روشن
تاریخ قرآن: محمد هادی معرفت
اسباب النزول: محمد باقر حجتی
الإتقان: جلال الدین سیوطی
البیان: سید ابوالقاسم خویی |
| 8 |
مواد و امکانات آموزشی |
1. تخته سیاه یا وایت بورد 2. دیتا ویدئو پروژکتور 3. لپ تاپ 4. FTP دانشگاه برای آپلود فایل های مورد استفاده دانشجویان 5. کتاب ها و سایت ها و نرم افزارهای متعددی برای کمک به فراگیری محتوای علمی این درس |
| 9 |
نحوه ارزشیابی |
نحوه ارزشیابی 8 نمره کلاسی شامل:
3 نمره: مشارکت فعال در تمرین تفکر و مباحث علمی کلاس
3 نمره: انجام تمرین ها و پاسخ به پرسش های شفاهی
2 نمره: ارائه کلاسی
12 نمره پایان ترم: (تستی و تشریحی از تمام مطالب کتاب و کلاس)
4 نمره تشویقی:
1 نمره: حضور کامل در همه جلسات
1 نمره: فعالیت فوق العاده علمی
1 نمره: خلاقیت ذهنی و ابتکار عملی فوق العاده مرتبط با درس
1 نمره: خواندن 1 دور ترجمه قرآن یا نهج البلاغه یا صحیفه سجادیه در طول ترم |
| 10 |
فایل |
Pdf File |