|
راهنمای تدوین پروپوزال پایان نامه کارشناسی ارشد و تز دکتری دانشجویان رشته مدیریت تحت راهنمایی اینجانب
دکتر علیرضا پویا
دانشگاه فردوسی مشهد
AlirezaPooya@um.ac.ir
|
مقدمه
این راهنما جهت استانداردسازی تدوین پروپوزالهای دوره دکتری و کارشناسی ارشد رشته های مدیریت دانشجویان تحت راهنمایی اینجانب و صرفه جویی زمان ناشی از راهنمایی های یکنواخت و بهره مندی از آن در موضوعات اساسی پایان نامه تهیه شده است. این راهنما به بیان موضوعات و نکات مربوطه به هر بخش از پروپوزال می پردازد، که وابسته به عنوان تحقیق مورد نظر می بایست دانشجو توضیحات تفصیلی را ارائه دهد. در پایان نیز نکاتی در مورد نگارش و تعامل با اساتید راهنما و مشاور آورده شده است. امید است دانشجویان عزیز نسبت به نوشتن و تدوین پیشنهاده های پژوهشی خود به نحو احسن از این سند استفاده نمایند. لازم به ذکر است توصیه های فهرست شده برای همه انواع پژوهشها لازم نمی باشد. بطور کلی در این راهنما دو نوع کلی پژوهش مدنظر بوده است که بنا به ضرورت، رعایت نکته در یک نوع خاص پژوهش، به آن اشاره شده است. این دو نوع شامل پژوهش های پیمایشی (آماری) و تحلیلی (پژوهش عملیاتی[1] ) میباشد. در موارد خاص به انواع پژوهشهای کیفی و پویایی سیستم[2] نیز اشاره شده است. دقت فرمایید این راهنما به آموزش روش پژوهش نمی پردازد بلکه صرفا به ذکر نکات اصلی در نوشتار و تدوین پروپوزال پرداخته است.
مهم: لازم است دانشجوی تحت راهنمایی و مشاوره پس مطالعه دقیق این راهنما نسبت تکمیل پیشنهاده خود اقدام و نکات آن را دقیق اجرا نمایند. به منظور تضمین کیفیت نکات رعایت شده دانشجو موظف است قبل از تحویل اولین نسخه پیشنهاده خود نسبت به تکمیل چک لیست پایان این گفتار اقدام و امضا و به همراه پیشنهاده برای اینجانب ارسال نماید.
1- انتخاب موضوع و عنوان پژوهش
- برای انتخاب موضوع ابتدا باید دانشجو به حوزه علاقه خود توجه نماید و سپس با توجه به آن اقدام به تعیین استاد راهنما نماید،
- برای پیداکردن سرنخ هایی برای انتخاب موضوع می توان به فراخوان های مجله های معتبر، فراخوان های طرح های مطالعاتی سازمان ها، توجه به مشکلات و مسائل سازمان ها و گفتگو با خبرگان و صاحبان صنایع و شرکتها و متخصصان توجه نمود،
- بایستی توجه نمود که انتخاب موضوع با تکمیل بیان مساله و معرفی دقیق مشکل، مساله و نوآوری (متغیر جدید، رابطه جدید، مکان یا زمان جدید و روش جدید همراه با استدلال کافی برای پذیرش آن) محقق می شود،
- بنابر انتخاب موضوع، بایستی نسبت به تعیین عنوان اقدام نمود،
- عنوان باید در عین کوتاه بودن، گویای مساله و نوآوری باشد،
- عنوان با مصدرهایی مانند بررسی، طراحی و ارائه شروع می شود.
2- بیان مسئله
- مقدمه بیان مساله که به تعریف و تاریخچه ای از متغیرهای اصلی مساله می پردازد بایستی خیلی کوتاه بیان شود،
- پس از مقدمه به بیان مشکل بپردازید، مشکل را با توجه به مورد مطالعه و نوآوری تحقیق بیان کنید،
- پس از بیان مشکل بر چگونگی حل آن تمرکز شود،
- ارائه روش حل مگر در مواردی که نوآوری در روش است در بیان مساله نباید بصورت مستقیم انجام شود. کافیست مشکل بگونه ای بیان شود که خواننده را به سمت روش حل هدایت نماید.
- نوآوری یک پژوهش در توسعه و جدید بودن متغیر، رابطه، مکان، زمان و روش است. بایستی نو بودن آنها در قیاس با مطالعات پیشین را بتوانید نشان داده و اهمیت این نو بودن را هم تبیین کنید.
3- ضرورت تحقیق
- بیان شود که چه گروهی یا افرادی ذی نفعان این تحقیق هستند،
- صرفا به ضرورت تحقیق خودتان با توجه به بیان مساله بپردازید و از کلی گویی و پرداختن به ضرورت موضوع کلی اجتناب نمایید.
- ذکر گردد که اگر تحقیق انجام شود چه فوایدی برای ذی نفعان حاصل میشود و اگر عدم انجام پژوهش زیانی را متوجه آنهاست این زیان چیست.
4- ادبیات پژوهش
- ادبیات پژوهش شامل مبانی نظری و پیشینه است. از عبارات بطور اشتباه بجای هم استفاده نشود. در انتهای ادبیات پژوهش بایستی بخشی برای جمعبندی مبانی و پیشینه در نظر گرفته شود.
5- مبانی نظری
در مبانی نظری به موارد زیر بپردازید:
- بنیان نظری (ریشه تاریخی موضوع)،
- تاریخچه موضوع،
- دسته بندی های موضوعی و جایگاه موضوع تحقیق در دسته بندیهای مختلف،
- تعریف متغیرهای کلیدی تحقیق.
6- پیشینه تحقیق
- در نوشتار هر مطالعه پیشین همگنی در مطالب و کمیت رعایت شود (حتما از نرم افزار End Note استفاده گردد)،
- بررسی و نوشتار هر مطالعه پیشین شامل نویسنده (سال)، هدف و روش شامل روش جمع آوری، روش تحقیق، جامعه مورد مطالعه و تحقیق و نتایج باشد،
- حداقل 15 مطالعه پیشین شامل حدود 5 داخلی و 10 خارجی (خارجی دو برابر داخلی) بررسی و ثبت گردد،
- منابع به روز و معتبر باشند (مقالات از مجلات لیست JCRو یا دارای ناشر معتبر مانند: Sciencedirect، Springer، Wily، Taylor and Francis، Emerald، Sage ، Inderscience باشد)،
- در پایان این بخش جمع بندی از پیشینه شامل موارد زیر حتماً انجام شود:
- مرور خلاصه وار و تاریخ وار تکاملی پیشینه،
- ارائه جدول تحلیل محتوای پیشینه با تمرکز بر اجزای کلیدی (اهداف، متغیرها و روش تحلیل)،
- تعیین جایگاه تحقیق با توجه به توضیحات بند اول و جدول بند دوم، (این کار می تواند در سطر نهایی جدول بند دوم انجام شود. نمونه ای از این جدول در شکل1 و 2 نشان داده شده است.
- در پژوهشهای پیمایشی بایستی مدل مفهومی باستناد جدول بند دوم ارائه شود.
- بهره برداری از پیشینه در خصوص استفاده از مراحل مختلف تحقیق جاری مانند پرسشنامه، روش تحلیل و غیره.
شکل1. نمونه یک جدول بررسی پیشینه پژوهش و نشان دادن سهم پژوهش شما
شکل2. نمونه دو جدول بررسی پیشینه پژوهش و نشان دادن سهم پژوهش شما
7- اهداف، سوالات و فرضیه ها
- اهداف، سوالات و فرضیه ها با توجه به خروجی تحقیق خودتان بایستی نوشته شود و نه اهداف بعدی آن. به عبارتی ببینید نتایج فرضیه ها، نتایج آزمون و اجرای مدل ساخته شده، جواب حاصل از مدل و یا سیاستهای بررسی شده در پژوهش شما چیست و مطابق آن، اهداف، فرضیه ها و سوالات را تنظیم نمایید. لزومی به ذکر اهداف غایی و کلی مانند بهبود عملکرد سازمان، افزایش بهره وری و کمک به جامعه علمی نیست.
- پژوهشهای تاییدی دارای فرضیه و پژوهشهای اکتشافی و کیفی دارای سوال پژوهش هستند.
- سوالات پژوهش بایستی منطبق بر اهداف نوشته شوند،
- فرضیه در پژوهش های پیمایشی دقیقا منطبق بر مدل مفهومی ارائه شده در بخش جمعبندی پیشینه پژوهش باشد. در ارائه فرضیه ها به مستقیم و غیرمستقیم بودن و مثبت و منفی بودن تاثیر حتما اشاره شود.
- فرضیه های اصلی فرضیه هایی هستند که بین مستقل و وابسته نهایی هستند. بقیه فرضیه ها فرعی هستند.
- فرضیه پویا در مدلهای دینامیکی بصورت فرضیه پویای اولیه همراه با مدلهای علی حلقوی اولیه به همراه شکل ارائه میشود و در بیان مسئله شرح مختصری آن نیز بصورت متنی آورده می شود.
8- نوع تحقیق
- در این بخش نیاز نیست انواع پژوهش را از متون مختلف بازنویسی نمایید. کافیست برای تحقیق خودتان نوع پژوهش حداقل براساس هدف و روش و حداکثر براساس مدل پیاز پژوهش مشخص نمایید دلایل آنرا برای پژوهش خود شرح دهید،
- در تحقیقات تحلیلی بجز پارادایم بقیه سطوح پیاز پژوهش لازم نیست بیان شود.
9- مراحل پژوهش
- این تیتر در فرمت پروپوزال نویسی وجود ندارد و در صورت چند مرحله ای بودن پژوهش باید به آن اضافه شود.
- در تحقیقات چند مرحله ای، مراحل به طور دقیق معرفی و لازم است بخشهای جامعه، نمونه، روشهای جمعآوری داده ها و تحلیل بطور دقیق و به تفکیک مراحل با ذکر دقیق شماره مرحله نوشته شود.
10- جامعه آماری/مورد مطالعه و تیم خبرگان
- پژوهشهای پیمایشی دارای جامعه آماری، پژوهشهای کیفی و تحلیلی دارای مورد مطالعه می باشند.
- ابتدا قلمرو جغرافیایی تحقیق بیان شود،
- با استناد به کلیه متغیرهای پژوهش، واحد تحلیل و سطح تحلیل تعریف شود (پژوهشهای پیمایشی و SD)،
- جامعه آماری با استناد به قلمرو، واحد و سطح تحلیل تعریف شود،
- جامعه آماری کوچک نباشد (جامعه کوچک ارزش تعمیم پذیری را پائین می آورد)،
- برای تحقیق های تحلیلی بجای جامعه به معرفی مورد مطالعه و عندالزوم تیم خبرگان یا مصاحبه شوندگان پرداخته شود،
- در معرفی مورد مطالعه کلی گویی نکنید، مورد مطالعه در زمینه تحقیق معرفی شود و وضع موجود آن در راستای تحقیق جاری بیان شود.
- در معرفی تیم خبرگان به مشخصاتی که نشاندهنده صلاحیت آنها برای انتخاب است، بپردازید. لزومی بر ذکر نام نیست.
11- نمونه آماری
- در تحقیق های تحلیلی این تیتر حذف شود و یا به "تیم خبره" تغییر کند و مطالب مرتبط از بند8 به آن منتقل شود.
- در پژوهشهای کیفی عبارت به "نمونه" تغییر یابد.
- هم حجم نمونه و هم روش نمونه گیری معرفی شود،
- روش نمونه گیری تصادفی خیلی مواقع غیر ممکن است، بنابراین در این موارد در حد کلی کافیست بیان شود از کدام نوع استفاده شده است. (خوشه ای، طبقه ای و ...)،
- تعیین حجم نمونه در SEM قواعد خاص خود را دارد و از روشهایی مانند کوکران و مورگان نمی توان استفاده کرد.
12- روش جمع آوری داده ها
- در پژوهشهای پیمایشی لازم است رفرنس/های پرسشنامه متغیرها ذکر و طیف اندازه گیری معرفی گردد.
- در پژوهش های تحلیلی لازم است ماخذ جمع آوری داده ها ذکر شود.
- بهترین ماخذ برای جمعآوری داده ها به ترتیب الف) دادههای قطعی از پایگاه داده ها، ب) اندازه گیری مستقیم و ج) نظر صاحبان کار می باشد.
- در صورت فازی بودن داده ها، معرفی نوع داده ها و طیف آن با ذکر رفرنس ضروری است،
- مرور ادبیات، جزء جمع آوری داده ها نیست مگر در تحقیقات تاریخی،
- روشهای بررسی روایی و پایایی پرسشنامه لازم است معرفی شود.
- در پرسشنامه های تحلیلی مانند روشهای MADM نیازی به بررسی پایایی پرسشنامه نیست.
13- روشهای تحلیل
- در پژوهشهای پیمایشی بطور دقیق به روشهای آماری آزمون مدل و پیشنیازهای آن با ذکر دلیل بپردازید و از کلی گویی بپرهیزید.
- در پژوهشهای تحلیلی به نوع مدل، روش حل آن و چرایی دقیق بکارگیری آن با توجه موضوع پژوهش بپردازید. اگر چندین روش حل ممکن است با دلیل روش منتخب خودتان را توضیح دهید. در این نوع پژوهش ها نیاز به بررسی اعتبار نتایج مدل پس از حل نیز می باشد. بنابراین به روشهای Validation و Verification با توجه به نوع مدل وروش حل بپردازید.
14- نوآوری
- هر کدام از موارد شامل "متغیر"، "رابطه" (تابع هدف / محدودیت)، "روش" ، "مکان" و "زمان" که شامل نوآوری هستند با ذکر دلیل، شواهد و رفرنسهای مرتبط بطور هماهنگ با بیان مساله و جمعبندی پیشینه پژوهش بیان شوند.
- نوآوری به معنای سهم پژوهش شما در پیشبرد علم است بنابراین نیاز به استدلال قانع کننده می باشد. به عنوان مثال اگر متغیر جدیدی را به مدلهای پیشین اضافه کردید باید بتوانید هم بطور نظام مند به مطالعات پیشین اشاره کرده و شکاف نظری آنها را بگونه ای بیان کنید که متغیر جدید شما ان خلا را پوشش میدهد و هم استدلال منطقی در خصوص اینکه این متغیر واقعا چگونه میتواند در عمل کمک کننده باشد را ذکر نمایید. این استدلال می تواند با کمک نظر غیر آزمون شده خبرگان و متخصصان دانشگاهی و یا عملی باشد. به عنوام مثالی دیگر اگر ادعای نواوری شما بر اجرا یا آزمون مدل در مکانی جدید است باید بتوانید استدلال کافی دال بر تفاوت های زمینه ای مکان جدید با مکان مطالعه پیشین ذکر نمایید که این تفاوتها می تواند منجر به تغییراتی در نتایج شود.
15- کاربردها
- ابتدا به کاربرد مستقیم نتایج پژوهش خود در بستر یا مورد مطالعه اتان اشاره نمایید.
- سپس به سایر بسترها و سازمانهایی که می توانند از نتایج و مدلهای شما استفاده نمایند اشاره کنید و اگر ملاحظه ای در این خصوص وجود دارد را نیز ذکر نمایید.
نکات نگارشی و کلی که در تدوین پروپوزال میبایست رعایت گردد:
- از همان ابتدا برای تنظیم پروپوزال از فرمت مندرج در سایت دانشکده استفاده نمایید.
- در نوشتار از جملات مجهول استفاده شود،
- عنوان و کلید واژه های انگلیسی با دقت و مطابق فارسی آن انجام شود،
- انتخاب کلید واژه بیشتر مبتنی بر موضوع باشد نه روش (به جز در موضوعات روش محور) و بین چهار تا هفت مورد،
- در صورت نیاز به استفاده از مخفف کلمات، در اولین بار نوشتن آن در متن، کلمه مبسوط به صورت زیر نویس انگلیسی و مخفف آن نوشته شود و در ادامه صرفا از مخفف استفاده شود،
- از کلمات و عبارات تخصصی جایگزین حذر شود. در وجود اصطلاحات جایگزین، در بخش تعریف عملیاتی اصطلاحات تخصصی، اصطلاح مدنظر در پژوهش تان را تعریف و تا انتها از همان استفاده شود،
- از ذکر پسوندها و پیشوندها برای کلیه اسامی اعم از نویسندگان، محقق، اساتید و غیره مانند آقا، خانم، جناب، سرکار، فقید و ... اجتناب شود،
- هیچ کلمه انگلیسی در متن آورده نشود. در صورت نیاز پانویس شود،
- همه جداول و شکلها باید دارای شماره و عنوان و ارجاع در متن باشد، عنوان جدول بالا و عنوان شکل زیر آن آورده شود.
- همه منابع مندرج در متن باید در فهرست نهایی منابع وجود داشته باشد و بالعکس. حتما در انتها چک مجدد شود.
- اعداد تا رقم 9 به صورت حروفی نوشته شوند،
- قبل علائم نگارشی فاصله قرار ندهید،
- بعد علائم نگارشی فاصله قرار داشته باشد،
- کلیه اعداد در حالت کانتکست word باید فارسی تایپ شده باشد،
- بعد نقطه از کلمات ربط استفاده ننمایید.
- اگر خودتان به نگارش فارسی مسلط نیستید حتما در انتها پروپوزال را در اختیار یک فرد مسلط قرار داده تا ویرایش نماید و پس از آن نیز خودتان مجدد چک نمایید که مفاهیم تخصصی تغییر نکرده باشد.
نکات مرتبط در مورد تعامل با استاد راهنما و مشاور
- از استاد مشاور صرفاً در مورد نکاتی که استاد راهنما خواسته اند نظرخواهی شود،
- کامنتهای هر دو استاد راهنما و مشاور را در نسخه های اصلاحی اتان حذف نکنید. حذف کامنت فقط توسط استاد انجام می شود.
- در هر دور اصلاح پروپوزال، به یک به یک کامنتهای اساتید راهنما، مشاور و حتی پس ار دفاع، داوران محترم بایستی پاسخ دهی شود. بدین ترتیب که در یک جدول (مطابق قالب نامه پاسخ به داور) کامنتها یک به یک نوشته شده، در ستون بعد پاسخ و مکان اصلاح در متن را می نویسید و سپس در متن نیز اصلاحات را هایلایت می نمایید. همین اقدامات باید بصورت کامنت روی متن گزارش با گذاشتن کامنت و رپلای به آن و هایلایت کردن انجام شود.
- به هیچ وجه نکات نگارشی و ادبی را به انتها واگذار نکنید، هر نسخه ارسالی باید عاری از غلط های املائی و انشائی باشد،
- فایل های ارسالی برای اساتید به این صورت نامگذاری شود: روز-ماه-سال-فامیل- Proposal.
[1]OR
[2]SD
|