| 1 |
جایگاه درس در برنامه درسی دوره |
از عناصر اصلی فرهنگ و تمدن، زبان است، اگر به زعم دکتر زرین کوب، فکر و اندیشه تمدن اسلامی را ایرانی بدانیم، بی شک زبان آن عربی است. از این رو برای فهم و تحلیل تمدن اسلامی ضروری است که زبان عربی و فرایند تکمیل آن را مورد بررسی قرار داد. ضرورت پرداختن به زبان عربی، دو دلیل دیگر نیز دارد: یکی آنکه تقریباً تنها هنر رایج میان اعراب جاهلی از زبان آنها بر می آمد؛ یعنی شعر و خطابه و دوم آنکه، به اعتقاد ما مسلمانان، معجزه پیامبر یعنی قرآن، یک متن است. پس برای شناخت صحیح آن باید، زبان و زمانه نزول زبان را فهم کرد.
مهمترین مباحث و سوالاتی که در این درس به آن پرداخته خواهد شد:
روند برآمدن شهرها و دولت شهرهای عرب؛ چگونکی برآمدن زبان کلاسیک عربی؛ چگونگی پیدایی خط عربی
سبب شکل گیری و تکامل هنر شاعری و خطابت در میان اعراب بیابانگرد، به رغم عدم رشد علوم و دیگر شاخه های هنری
زمینه و روند تبدیل زبان عربی به زبانی علمی از سده دوم به بعد؛ مهمترین ادیبان و عالمان عربی نگار در دوره عباسیان؛ مهمترین کتب علمی حوزه های مختلف به زبان عربی؛ علل زوال ادبیات عرب |
| 2 |
هدف کلی |
روند برآمدن شهرها و دولت شهرهای عرب؛ چگونکی برآمدن زبان کلاسیک عربی؛ چگونگی پیدایی خط عربی
سبب شکل گیری و تکامل هنر شاعری و خطابت در میان اعراب بیابانگرد، به رغم عدم رشد علوم و دیگر شاخه های هنری
زمینه و روند تبدیل زبان عربی به زبانی علمی از سده دوم به بعد؛ مهمترین ادیبان و عالمان عربی نگار در دوره عباسیان؛ مهمترین کتب علمی حوزه های مختلف به زبان عربی؛ علل زوال ادبیات عربی |
| 3 |
شایستگی های پایه |
گذراندن دروس صرف و نحو 1 |
| 4 |
منبع |
بع اصلی : تاریخ زبان و فرهنگ عربی از دکتر آذرتاش آذرنوش
منابع فرعی: تاریخ ادبیات عربی؛ کارل بروکلمان
تاریخ ادبیات زبان عربی؛ حنا الفاخوری؛ ادبیات عرب (دوره اول عباسی)؛ تالیف محمد عبدالمنعم خفاجی
تاریخ عرب قبل از اسلام؛ عبدالعزیز سالم؛ ترجمه باقر صدری نیا؛ ادبیات معا‌صر عرب: نظم و نثر؛ محمد رادمنش |
| 5 |
نحوه ارزشیابی |
مجموع نمره در طول ترم 8 و پایان ترم 12
تحقیقی مختصر در مورد یکی از ادیبان یا آثار برجسته عرب
امتحان میان ترم
نظم و فعالیت کلاسی (پرسشگری و شکت در بحثهای گروهی) |
| 6 |
مواد و امکانات آموزشی |
پاورپوینت، تصاویر و بعضاً نقشه های تاریخی، فرهنگ لغت |
| 7 |
روش تدریس |
روش تدریس بر اساس روش دانش روش کاری و مشارکت جمعی خواهد بود. |
| 8 |
اهداف یادگیری |
آگاهی از سیر پیدایی و تکامل خط و زبان عربی و نیز آشنایی با مهمترین میراث ادبی این زبان |
| 9 |
وظایف دانشجو |
پیش مطالعه و انجام تحقیق. در مورد جزئیات ان در نخستین جلسه توضیحاتی ارائه می شود. |