| 1 |
جایگاه درس در برنامه درسی دوره |
شناخت حماسه‌ها در دو نوع «منظوم»: ملّی در ژانرهای (پهلوانی)، تاریخی و دینی و «منثور» در ژانر حماسه‌های شفاهی (مثل طومارها و پهلوان‌نامه‌های منثور) و شاهنامه‌های منثور سروده شده پس از شاهنامة فردوسی در این درس انجام می‌شود که بیشترین حوزة تحقیقات ادبیات حماسی در آینده را تشکیل می‌دهد؛ بنابراین این درس، مهم‌ترین درس دورة دکتری ادبیات حماسی، به ویژه از حیث پژوهشی است که اهمیت زیادی در انتخاب رسالة دانشجو خواهد داشت. |
| 2 |
هدف کلی |
کسب دانش جامع نسبت به ویژگیها، مضامین و سیر تکوین متون حماسی فارسی در نوع ملی (پهلوانی) و اشراف به ارزشهای ادبی نظیره‌های شاهنامة فردوسی و بسترهای شکل¬گیری این آثار و کسب دانش جامع نسبت به ویژگیها، مضامین و سیر تکوین متون حماسی فارسی و مطالعه در نقاط اشتراک و افتراق و رویکردشناسی این آثار و اشراف به ارزشهای ادبی هر یک |
| 3 |
شایستگی های پایه |
گذراندن متون حماسی 1 |
| 4 |
اهداف یادگیری |
شناخت منابع و خاستگاه‌های حماسه‌های فارسی در دو نوع «منظوم»: ملّی در ژانرهای (پهلوانی)، تاریخی و دینی و «منثور» در ژانر حماسه‌های شفاهی (مثل طومارها و پهلوان‌نامه‌های منثور) و شاهنامه‌های منثور سروده شده پس از شاهنامة فردوسی و پیشینة تحقیقات در مورد آنها، شناخت نسخ و تصحیح‌های این متون، شناخت کیفیتهای مختلف، شخصیتها و داستانهای متون و تحلیل‌های مختلف طرح‌شده در مورد آنها و کسب توان خوانش این متون و کسب قدرت درک معنا و تحلیل آنها.2-درک مفهوم ادبیات و تمایز زبان ادبی با زبان عادی.
3- قدرت بهره گیری از مفاهیم ارزشمند متون ادبی.
4- تقویت گنجینه واژگانی دانشجویان.
5- آشنایی با زبان و نگارش و دستور خط فارسی و توان به کارگیری آن در پژوهشهای علمی و ویرایش عمومی نوشتار علمی. |
| 5 |
روش تدریس |
1- خواندن و شناخت و تفسیر (تجزیه و تحلیل) متون برجستة ادبیات توسط استاد.
2- واگذاری بخشهایی از متن به دانشجو پس از معرفی منابع و به یاری منابع و ابزارهای کمک‌آموزشی و رفع اشکال دانشجویان در جلسات بعددی.
3- مهارتهای نوشتاری: انجام بیان اصول کلّی درست‌نویسی/ بیان ویژگیهای انواع نوشتار و آموزش مهارت نوشتن نامه، گزارش، مقاله، و خلاصه‌نویسی |
| 6 |
وظایف دانشجو |
::
1- طرح موضوع در هر مرحله از کلاس برای تطور حماسه پس از شاهنامه در ایران و مطالعة متناسب با موضوع اعلامی توسط استاد در جلسه بعد و بحث در این باره با مشارکت دیگر دانشجویان. نیم کلاس به صورت نیمه‌کارگاهی به خوانش و تحلیل متون هر بخش از جانب دانشجویان اختصاص خواهد یافت
2- با توجه به عدم وجود منابع طبقه بندی شده در غالب موضوعات این درس، آموختن روش جستجوی منابع تحقیق در مورد هر کدام از متون حماسی و شیوة دسترسی به آنها.
3- با توجه به اهمیت نسخ در این درس و وجود غالب منابع درس و تحقیق در شکل نسخه، تمرین خوانش و مقابله نسخ خطی در مورد این متون.
4- شرکت فعال در مباحث کلاس و انجام تکالیف پژوهشی و حضور منظم در کلاس و بحث و نقد به مباحث علمی طرح شده توسط استاد.
5- انجام تحقیق عملی در یکی از زمینه‌های پژوهشی مرتبط با آثار حماسی فارسی. |
| 7 |
منبع |
1- آیدنلو، سجّاد. (1388). متون منظوم پهلوانی، برگزیدۀ منظومه‌های پهلوانی پس از شاهنامه. تهران: سمت و مرکز تحقیق و توسعۀ علوم انسانی.
2- اسدی، علی بن احمد. (۱۳۸۶). گرشاسب‌نامه. مصحح: حبیب یغمایی، تهران: دنیای کتاب.
3- ایرانشاه بن ابی الخیر. (۱۳۷۰). بهمن نامه. مصحح: رحیم عفیفی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
4- ایرانشاه بن ابی الخیر. (۱۳۷۷). کوش‌نامه. مصحح : جلال متینی، تهران: علمی.
5- ک‍راچ‍ی، روح‌ان‍گ‍ی‍ز. (۱۳۸۲). ب‍ان‍وگ‍ش‍سپ‌ن‍ام‍ه. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
6- بی نام. (1390). برزونامۀ کُردی، تصحیح جلیل آهنگرنژاد کرمانشاه: انتشارات باغ نی.
7- بی نام. (1390). شاهنامة کردی، ترجمه: منصور یاقوتی. تهران: ققنوس.
8- بی نام. (1387). برزونامة کهن. مصحح: اکبر نحوی، تهران: میراث مکتوب.
9- بی نام. (بی تا). برزونامه (برزونامة سوم)، نسخۀ خطّی شمارۀ 5669، تهران: کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی.
10- بی نام. (۱۳۶۹). داستان بهرام چوبینه: قدیمترین نثر به جاماندة فارسی (بخشی از اخبار ملوک عجم منقول در ترجمه تاریخ طبری بلعمی؛ بخشی از شاهنامة ابومنصوری)، مصحح: محمد دبیرسیاقی. تهران: مهتاب.
11- دبیرسیاقی، محمد. (۱۳۷۰). زندگینامة فردوسی و سرگذشت شاهنامه بانضمام داستان کک کوهزاد و بخشی از برزونامه، تهران: علمی.
12- رزمجو، حسین. (۱۳۸۱). قلمرو ادبیات حماسی ایران (2 ج). تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سخن‌گستر.
13- بی نام. (١٣٩3). زرّین‌قبانامه :منظومه‌ای پهلوانی و پیرو شاهنامه از عصر صفویه. تصحیح سجّاد آیدنلو. تهران: سخن.
14- بی نام. (1392) سام‌نامه. ﺗﺼﺤﯿﺢ: وﺣﯿد روﯾﺎﻧﯽ ﺗﻬﺮان: ﻣﺮﮐﺰ ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﻣﯿﺮاث ﻣﮑﺘﻮب.
15- سروش تفتی، رستم: فرامرزنامه، چاپ سنگی، بی‌نا، ۱۳۲۴ ق. .
16- شهریارنامه [به غلط منسوب به عثمان مختاری] تصحیح غلامحسین بیگدلی، تهران، پیک فرهنگ، 1377.
17- شهریارنامه، چهار نسخة خطی. کتابخانة ملی بریتانیا، نسخة فرهنگستان علوم دوشنبه، به شمارة 342 (موسوم به نسخة چایکین) و نسخة کتابخانة بانکی پور شماره 1798 (نسخة کامل‌تر) و نسخة کتابخانۀ ملّی به شماره 1757869.
18- بی نام. (۱۳۹۵). شبرنگ‌نامه (داستان شبرنگ پسر دیو سپید و رستم)، کوشش: ابوالفضل خطیبی، گابریله، وان‌دن‌برگ. تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار با همکاری سخن.
19- اسدی. (1397). شاهنامة اسدی (2 جلد). تصحیح و تحقیق: فرزاد قائمی. تهران: سورة مهر.
20- صفا، ذبیح‌الله. (1379). حماسه‌سرایی در ایران؛ از قدیمی‌ترین عهد تاریخی تا قرن چهاردهم (چاپ ششم). تهران: امیرکبیر.
21- عطایی. (بی تا). برزونامه، نسخۀ خطّی اهدایی مهاجرانی به کتابخانۀ ملّی شمارۀ 7956، کتابخانۀ ملّی ایران.
22- عطایی. (بی تا). برزونامه، نسخۀ خطّی شمارۀ 7804، کتابخانة ملّی پاریس.
23- عطایی. (بی تا). برزونامه، چاپ سنگی هند، میکروفیلم شمارۀ 2764، تهران: کتابخانة دانشگاه.
24- بی نام. (1382). ف‍رام‍رزن‍ام‍ة کهن، ب‍ه‌اه‍ت‍م‍ام: م‍ج‍ی‍د س‍رم‍دی. تهران: ان‍ج‍م‍ن آثار و م‍ف‍اخ‍ر فرهنگی.
25- بی نام. (1395). فرامرزنامه بزرگ، به‌کوشش: ابوالفضل خطیبی و ماریولین فان زوتفن. تهران: سخن.
26- مادح، ابوالقاسم. (۱۳۸۰). جهانگیرنامه، مصحح: ضیاءالدین سجادی و مهدی محقق، تهران: دانشگاه تهران، مؤسسة مطالعات اسلامی و دانشگاه مک گیل.
27- بی نام. (بی تا). مجموعه‌ای از منظومه‌های حماسی سام نامه، کک کوهزاد، بهمن نامه، برزونامه و بانوگشسب نامه. میکروفیلم شمارۀ 1213. تهران: دانشگاه تهران. |
| 8 |
مواد و امکانات آموزشی |
کلاس – درس نامه درس – محتوای مجازی برای تقویت سهولت یادگیری محتوای درس نامه- پاورپوینت امکانات نمایش ان در کلاس – سایت مجازی – سالن امتحانات |
| 9 |
نحوه ارزشیابی |
در طول دوره: شرکت فعال در مباحث و کارهای علمی.
درطول دوره: ارائه پژوهشی در حد مهارتهای مرتبط با سرفصل ها و فعالیت های پژوهشی منتخب در پایان دوره.
پایان دوره: امتحان پایان ترم.
درطول دوره: برگزاری پرسش کلاسی و فعالیتهای کلاسی و ارائه کنفرانس و بررسی تکالیف و تمرینهای مرتبط با مهارتها.
وسط دوره: امتحان میان ترم.
پایان دوره: امتحان پایان ترم. |
| 10 |
فایل |
Pdf File |