| 1 |
جایگاه درس در برنامه درسی دوره |
از آنجا که زبانشناسی رشته ای نسبتا نوظهور است که از دل مطالعات ادبی و فلسفی بیرون آمده و با رشته های مختلف همچون ردوانشناسی، مردم شناسی و جامعه شناسی پیوند بسیار عمیق دارد، شناخت تحولات امروز زبان شناسی بدون درک درستی از آنچه در گذشته این رشته رخ داده است ممکن نیست. بنابراین درس مکاتب زبانشناسی با نگرشی تاریخی به دسته بندی نظام ها و نحله های فکری موثر و برجسته در زبانشناسی پرداخته ضمن معرفی مکاتب مختلف به بحث انتقادی نظریه های ارائه شده در آن مکاتب و ریشه ها و تأثیرات آن بر پیشرفت علم زبان شناسی می پردازد. در عین حال زبانشناسان برجسته تاریخ این رشته را نیز در چارچوب بنیانگذاران یا وابستگان به هر یک از این مکاتب معرفی و افکار ایشان را تبیین می کند. لذا وجود این درس در دوره کارشناسی ارشد نگرشی وسیع و همه جانبه از رشته به دانشجو ارائه می دهد و او را با زمینه های شکل گیری نظرات زبانشناسی تا به امروز آشنا می سازد. |
| 2 |
هدف کلی |
هدف اصلی این درس آشنا کردن دانشجویان کارشناسی ارشد با سیر حرکت علم زبانشناسی از خاستگاه فلسفی و ادبی آن تا جایگاه مستقل آن به عنوان یک علم نظری و کاربردی است. هرچند شیوه بررسی مکاتب از نوع بررسی تاریخی و از گذشته به سمت حال است، لزوما نمی¬توان گفت که مکاتب قبلی به کلی از بین رفته¬اند و مکاتب یکی پس از دیگری ظهور و افول کرده¬اند. در طول این دوره، علاوه بر بنیاد نظری و شیوه شکل¬گیری مکاتب اصلی زبان¬شناسی، دانشجویان با شخصیت¬های تأثیرگذار هر مکتب نیز آشنا می¬شوند. ذیل هر بحث ممکن است نمونه¬هایی از زبان¬های مختلف ارائه و در مورد آن¬ها بحث¬های دستوری، آوایی یا معنایی انجام شود اما هدف اصلی این نمونه¬ها صرفا آشنایی با شیوه تفکر و تحلیل پیشتازان هر مکتب است نه فراگیری جزئیات تحلیل¬های زبانی. |
| 3 |
شایستگی های پایه |
آشنایی اولیه با برخی مفاهیم زبان شناختی - تسلط نسبی به زبان انگلیسی - آشنایی با رایانه و اینترنت و شیوه های جست و جو |
| 4 |
اهداف یادگیری |
پس از اتمام موفقیت¬آمیز این دوره، دانشجویان قادر خواهند بود به:
•درک چگونگی شکل¬گیری مکاتب مختلف زبان¬شناسی و شیوه¬های نگرش مختلف در مطالعات مرتبط با زبان
•درک تأثیرپذیری زبان¬شناسی از علوم مختلف نظیر جامعه¬شناسی، فیزیک، ادبیات، فلسفه و روان¬شناسی
•شناخت شخصیت¬های اصلی هر مکتب و آثار و نظریات ایشان
•ارائه یک تصویر کلی از سیر حرکت زبان¬شناسی به¬عنوان شاخه¬ای منشعب از ادبیات و فلسفه تا علمی مستقل در تاریخ معاصر |
| 5 |
روش تدریس |
دانشجویان با پیش مطالعه در کلاس حاضر شده و هنگام ارائه مطالب بر اساس منابع معرفی شده از سوی استاد، پرسشها و ابهامات خود را مطرح کرده به پرسشهای استاد یا سایر دانشجویان پاسخ می دهند و کلاس با بحث و مشارکت دو جانبه پیش می رود. همچنین دانشجویان در زمان تعیین شده به ارائه تکلیف خود در کلاس می پردازند. |
| 6 |
وظایف دانشجو |
1. شرکت منظم در جلسات کلاس بر اساس برنامه
2. پیش مطالعه و حضور موثر در کلاس و شرکت در بحثهای کلاسی
3. ارائه فصول مشخص شده از کتاب در قالب سمینار دانشجویی
4. بررسی انتقادی یک مقاله علمی از مجلات معتبر و ارائه آن در کلاس
5. شرکت در آزمون پایانی |
| 7 |
منبع |
1. منبع اصلی:
Sampson, Geoffrey. (1980). Schools of Linguistics. USA: Stanford University Press.
2. منابع تکمیلی:
مشکوه¬الدینی، مهدی. (1397). سیر زبانشناسی. مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.
دبیرمقدم، محمد. (1383) زبان¬شناسی نظری تکوین و پیدایش دستور زایشی. تهران: سمت.
حق¬شناس، علی¬محمد. (1395). تاریخ مختصر زبان¬شناسی. تهران: نشر مرکز. |
| 8 |
مواد و امکانات آموزشی |
متن منبع در قالب کتاب کاغذی یا فایل الکترونیکی |
| 9 |
نحوه ارزشیابی |
%15 حضور فعال و مشارکت در مباحث کلاس با آمادگی قبلی
%15 سمینار کلاسی در خصوص یک مکتب یا یک زبان¬شناس برجسته
%30 ارائه پروژه کلاسی (تا یک هفته بعد از امتحان پایانی)
%70 امتحان پایانی
________________
جمع: 130% (سی درصد تشویقی) |
| 10 |
فایل |
Pdf File |