طرح درس (براساس سرفصل)

طرح درس (براساس سرفصل)
# عنوان توضیحات
1 جایگاه درس در برنامه درسی دوره تخصصی-پایه
2 هدف کلی اهداف کلی درس: ۱. آشنایی با مفاهیم پایه و فرآیندهای هیدرولوژیک: دانشجویان در پایان این درس قادر خواهند بود تا تعاریف کلیدی هیدرولوژی، اجزای چرخه هیدرولوژیک و مفاهیم مرتبط با هر جزء را شرح دهند. ۲. توانایی تحلیل داده‌های بارش، رواناب، نفوذ و تبخیر-تعرق: دانشجویان قادر خواهند بود تا روش‌های اندازه‌گیری، پردازش و تحلیل آماری داده‌های مربوط به اجزای اصلی چرخه هیدرولوژیک را فرا گرفته و به کار گیرند. ۳. توانایی استفاده از داده‌ها و مدل‌های هیدرولوژیک برای حل مسائل ساده: دانشجویان قادر خواهند بود تا با استفاده از داده‌های موجود و مدل‌های ساده هیدرولوژیک، مسائل مقدماتی مانند تخمین سیلاب یا برآورد رواناب را حل کنند. ۴. درک ارتباط هیدرولوژی با تغییر اقلیم و منابع آب: دانشجویان قادر خواهند بود تا اثرات بالقوه تغییر اقلیم بر منابع آب و فرآیندهای هیدرولوژیک را درک کرده و اهمیت علم هیدرولوژی را در مدیریت پایدار منابع آب تشخیص دهند.
3 شایستگی های پایه آشنایی دانشجویان با مبانی اقلیم شناسی
4 اهداف یادگیری تبیین اجزای چرخه هیدرولوژیک: شرح فرآیندهای تبخیر، تعرق، تراکم، بارش، برف، یخ، ذوب برف، مه، جمع‌شدگی، رواناب سطحی، نفوذ، جریان زیرزمینی، و بازگشت آب به جو. توضیح مسیرهای حرکت آب در سیستم‌های مختلف (سطحی، زیرسطحی، جوی). تشریح روش‌های اندازه‌گیری اجزای اصلی چرخه: معرفی انواع سنجشگرهای بارش (مانند باران‌سنج‌های استاندارد، خودکار، رادار) و نحوه کالیبراسیون و نصب آن‌ها. شرح روش‌های اندازه‌گیری تبخیر از سطوح آبی (مانند تبخیرسنج کلاس A) و تبخیر-تعرق (مانند روش‌های پنمن-مانتیث، بلانی). معرفی روش‌های اندازه‌گیری و برآورد رواناب (مانند سرشمارها، پروب‌های سنجش رطوبت خاک، روش‌های هیدروگرافی). توضیح روش‌های اندازه‌گیری رطوبت خاک و نفوذ. تحلیل آماری داده‌های بارش و رواناب: محاسبه شاخص‌های آماری کلیدی (مانند میانگین، میانه، واریانس، انحراف معیار، ضریب تغییرات) برای داده‌های سری زمانی. آشنایی با مفاهیم احتمالات و توزیع‌های آماری رایج در هیدرولوژی (مانند توزیع نرمال، لگ-نرمال، گاما). کاربرد روش‌های میانگین‌گیری مساحتی (مانند میانگین حسابی، ضریب وزنی، هم‌باران) برای داده‌های بارش. برآورد مقادیر گم‌شده در سری‌های زمانی هیدرومتری. تشخیص ویژگی‌های هیدرولوژی مناطق خشک: توضیح عوامل مؤثر بر هیدرولوژی مناطق خشک (مانند کمبود بارش، تبخیر-تعرق بالا، خاک‌های نفوذپذیر یا غیرنفوذپذیر). شرح پدیده‌های خاص مناطق خشک مانند سیلاب‌های ناگهانی (Flash Floods) و رواناب‌های دوره‌ای. معرفی چالش‌ها و راهکارهای مدیریت منابع آب در مناطق خشک.
5 روش تدریس سخنرانی و پرسش و پاسخ: ارائه مفاهیم اصلی درس به صورت تئوری همراه با تشویق دانشجویان به پرسش و مشارکت فعال. کار گروهی و پروژه میدانی: تشویق دانشجویان به کار گروهی در حل مسائل، بحث بر روی موضوعات مرتبط و در صورت امکان، انجام فعالیت‌های میدانی. کاربرد داده‌های واقعی از ایستگاه‌های آب‌سنجی: استفاده از داده‌های واقعی جمع‌آوری شده از سازمان‌های مربوطه برای نشان دادن کاربرد عملی مفاهیم درس. استفاده از نرم‌افزارهای پایه تحلیل هیدرولوژیک (مانند Excel): آموزش استفاده از ابزارهای رایج برای تحلیل و پردازش داده‌های هیدرولوژیک. در صورت امکان و دسترسی، معرفی و استفاده مختصر از نرم‌افزارهای تخصصی‌تر نیز می‌تواند مد نظر قرار گیرد. استفاده از منابع دیداری: نمایش فیلم‌های آموزشی، انیمیشن‌ها و تصاویر مرتبط با فرآیندهای هیدرولوژیک و تجهیزات اندازه‌گیری.
6 وظایف دانشجو حضور منظم و مشارکت فعال الزامی است: انتظار می‌رود دانشجویان در تمامی جلسات درس حضور فعال داشته باشند و در بحث‌ها مشارکت کنند. غیبت بیش از حد مجاز (طبق آیین‌نامه آموزشی دانشگاه) منجر به کسر نمره یا مردودی خواهد شد. تأخیر در تحویل تمرین‌‌ها نمره را کاهش می‌دهد: تمامی تکالیف و پروژه‌ها باید در موعد مقرر تحویل داده شوند. رعایت اخلاق علمی و امانت‌داری در داده‌ها و گزارش‌ها الزامی است: کپی‌برداری از کارهای دیگران، سرقت علمی (Plagiarism) و ارائه اطلاعات نادرست در گزارش‌ها یا تکالیف، به شدت ممنوع بوده و با آن برخورد قانونی خواهد شد. ارجاع صحیح به منابع الزامی است.
7 منبع هیدرولوژی کاربردی، امین علیزاده، انتشارات آستان قدس رضوی ، ۱۳۹۴ هیدرولوژی کاربردی ، دکتر محمد مهدوی ، جلد 1 ، دانشگاه تهران ، 1۱۳۸۵ هیدرولوژی کاربردی ، دکتر محمد مهدوی ، جلد 2، دانشگاه تهران ، ۱۳۸۶ هیدرولوژی آب های سطحی ، علی اصغر موحد دانش ، انتشارات سمت، ۱۳۸۸
8 مواد و امکانات آموزشی پاورپوینت خلاصه درس نقشه های زمین شناسی
9 نحوه ارزشیابی آزمون میان ترم: ۸ نمره آزمون پایان ترم: ۸ نمره تکالیف کلاسی: ۴ نمره نمرات مازاد: فعالیت کلاسی: ۱ نمره حضور در تمامی جلسات و فعالیت های مربوط به کلاس: ۰/۵ نمره
10 فایل Pdf File