از آنجایی که حرف دانشجو برای دانشجو دلنشین‌تر (و شاید قابل‌قبول‌تر) از سخنان بنده است، از دانشجویانی که در آستانه دفاع هستند درخواست کردم تجارب خود را به دوستان آینده خود منتقل کنند.
دانشجوی همکار پژوهشی (حدود 98)
جناب آقای دکتر مغربی
عرض سلام و احترام فراوان خدمت شما
بسیا دلتنگ شما هستم و مشتاقم تا مجدد با شما ملاقات کنم. این روز ها که بصورت جدی درگیر کار شدم و مسئولیت هایم هر روز بیشتر می شود خیلی به یادتتان می افتم و دعایتان می کنم. تجربه دوره کارشناسی کنار شما بسیار لذت بخش و پر از تجربیات گوناگون بود در دانشگاه بیشتر از اینکه از شما درس های اکادمیک و تجربه های پژوهشی فرابگیریم درس زندگی و مهارت های اجتماعی آموختم که بیش از چند مدرک دانشگاهی می ارزید و کار آمد بود. در کنار شما به خود باوری و اعتماد به نفس رسیدم و یادگرفتم در شرایط کنونی هم با وجود همه مشکلات می توان به موفقیقت رسید و خوشبختی فقط بیرون از مرز های ایران پیدا نمی شود در حال حاضر بسیار احساس رضایت از زندگی دارم و جایگاه شغلی امنیت اقتصادی و حس مفید بود برای کشور رضایت من از زندگی را چندین برابر می کند استعداد من در تجارت، ارتباطات، تعامل و مذاکره در کنار شما با ارزشی که به من دادید و صبورانه و پدرانه با من رفتار کردید شکوفا شد. در حال حاضر بعد از موفقیت هایی که در شرکت ملی صنایع پتروشیمی بدست آوردم اکنون به بازرگانی شرکت نفت پیوستم و در اینجا خدمت می کنم.
با تشکر از زحمات شما
دانشجویان ورودی 93
دانشجوی اول
مهم ترین تجربه من این بود که هیچ وقت در هیچ نقطه از کار پژوهشی نباید ناامید شد وهمیشه انگیزه لازم برای کار باید وجود داشته باشد. بارها مسایل مختلف و مشکلات زیادی سر راه من قرار گرفت اما انگیزه، پشتکار وعلاقه من به کار پژوهشی ام و همچنین کمک اساتید در این راه باعث شد تا همیشه راه حلی برای مشکلات پیدا کنم. اعتماد به اساتید در طی دوره بسیار مهم است زیرا من دقیقا در نقاطی که فکر می کردم واقعا راه حلی وجود ندارد توانستم از تجارب اساتید استفاده کرده و به نتایج خوبی دست پیدا کنم. مورد آخر، انجام کارهای پژوهشی به طور بی وقفه است. در انجام آزمایشات و مطالعات باید پیوستگی و نظم وجود داشته باشد. وقفه طولانی انگیزه را کم خواهد کرد.
دانشجویان ورودی 92
دانشجوی اول
خواستم بگم امشب خیلی به یادتون بودم. درگیر یه کاری هستم والان متوجه میشم که چقد شما واسه دانشجو هاتون وقت میزاشتین و پیگیر بودین. شاید اونموقع خیلی قدرنشناس بودم ولی الان به جرات میتونم بگم مسلما هیچوقت مثه شما در تاریخ زندگی من تکرار نمیشه. اینو واقعا بدون تعارف میگم.
از قدیم الایام گفتن تا نعمت داشتن چیزی روازآدم نگیرن ارزششو نمیفهمه. الان که خودم درگیر کار پژوهشی شدم و باید یه هفته منتظر یه جواب بله یا خیر بدون هیچ راهنمایی دیگه ای از بالادستیم باشم، متوجه میشم که داشتن یه استاد که هر دقیقه بودنش رو کنارت حس کنی چقد شیرینه. ممنونم که با صبر و حوصله قدر نشناسی های من رو اونموقع تحمل کردید و دست از راهنمایی های دلسوزانه تون برنداشتین :)
دانشجویان ورودی 90
دانشجوی اول
زمانی که در ابتدای دوره کارشناسی ارشد برای تصحیح یک مقاله خدمت جناب دکتر مغربی بودم، در حالی که به شدت از سختگیری ایشان در مورد شیوه ی نگارش خسته شده بودم، ایشان تأکید داشتند که دو مهارت ارائه و نگارش مهمترین مواردی است که یادگیری آنها ارزش صرف انرژی و زمان در دوره‌ی کارشناسی ارشد دارد. این موضوع کاملاً درست بود، زیرا بنده در این دوره با توجه به پروژه‌های مشترکی که با صنایع انجام می‌دادم، مجبور به نگارش حجم زیادی از محتوی (شامل نامه، پروپوزال، گزارش، مقاله، پایانامه و ...) بودم. علاوه بر این در بیشتر موارد موفقیت کارها مستلزم ارائه صحیح آنها بود.
بنابراین اگر شما جزء افرادی هستید که سختگیری زیاد در نگارش موجب کلافه شدن شما شده است، احتمالاً وضعیتی مشابه با گذشته‌ی بنده دارید. با این حال نگران نباشید. هر دو مهارت نگارش و ارائه تنها توسط تمرین بهبود پیدا می‌کند. بنابراین حتی اگر زمان زیادی را صرف تمرین نگارش کرده‌اید، می‌توانید مطمئن باشید که در آینده نزدیک این زمان را در صرفه‌جویی حاصل از نگارش سریع و فنی سایر نوشته‌هایتان پس خواهید گرفت. باید به این نکته هم توجه کنید که برای بسیاری از دانشجویان فرصت اینکه یک استاد فنی در بحث نگارش نوشته‌های آنها را بررسی و تصحیح کند، وجود ندارد. بنابراین همه چیز آنقدر که در ابتدا فکر می‌کنید بد نیست.
دانشجوی دوم
در ابتدای دوره ارشد مسیر بسیار مبهم بود و من خیلی عجول بودم دوست داشتم تمام موضوع و کاری که باید انجام بدهم مشخص و واضح باشد. اما کم کم به این نتیجه رسیدم که عجله کارساز نیست و باید در امور مربوط به پروژه صبور بود. زمینه کاریی که من وارد آن شدم هیچگونه دانشی در ابتدا از آن نداشتم و به مرور و انجام ازمایشات مکرر به اطلاعات ارزشمندی رسیدم . به نظر من در دوره ارشد صبر و پشتکار بسیار مهم است
دانشجوی سوم
درمورد تجربیات باید عرض کنم که واقعاً باید تجربه کرد اما در این مسیر دانستن بعضی مطالب و شاید تکرار بعضی چیزها مفید و شاید امیدبخش باشد. اگرچه که عقل تکرار را دوست ندارد ولی در مقابل احساس آن را می پسندد.
واقعیت این است که در ابتدا که شروع به پژوهش می کنیم علیرغم آنکه دیتا بیس ها و منابع اطلاعاتی فراوانی در اختیار است ولی در سردرگمی بزرگی فرو می رویم.در ابتدا تصور می کنیم بحث های مالی، نوع و تجهیزات آزمایشگاه و به روز بودن آن ها بسیار اهمیت دارد اما باید بگویم اگرچه که وسایل و تجهیزات حائز اهمیت است اما این تمام قضیه نیست. مهمترین عامل تعامل مناسب با استاد راهنماست و داشتن این فاکتور می تواند بقیه عوامل را کمرنگ کند و راحت تر بگویم در اکثر اوقات با تعامل سازنده میتوان پروژه ای موفق با کمترین هزینه را گذراند.
در پایان هم این مطلب رو اضافه میکنم پژوهش چیزی نیست که آماده باشد و باید برای بدست آوردن نتیجه تلاش کرد.
دانشجویان ورودی 89
دانشجوی اول
در زیر سعی شده تا با ارائه پیشنهاداتی مسیر انجام پایان نامه ارشد برای دانشجویان هموارتر شود. این پیشنهادات نتیجه تجربه چندساله من و بسیاری از دوستان در سالهای اخیر است که به نسبت اهمیت مرتب شده است. امید است که رستگار شوید!
مطالعه زیاد و گسترده مقالات جهت انتخاب موضوع پژوهش (جدید،بکر،قابلیت صنعتی شدن): بهتر است که قبل از انتخاب موضوع پایان نامه جستجوی بسیار دقیقی حول موضوعاتی که استاد راهنما معرفی می کند انجام دهید که تا حد امکان از نوآوری زیادی برخوردار باشد. تکرار کارهایی که قبلا انجام شده با یک تغییر کوچک، ارزش پژوهشی چندانی ندارد. همچنین قبل از انتخاب موضوع جستجویی در مورد پروژه هایی که دارای حمایت مالی از سازمان های مختلف هستند و یا تسهیلاتی مانند کسری خدمت، در ازای انجام پروژه دارند انجام شود.
شروع نوشتن پایان‌نامه در حین انجام آزمایشات: از آنجایی که فرایند نوشتن، رفرنس دادن، تصحیح پایان نامه و ... بسیار طولانی و طاقت فرسا بوده پیشنهاد می‌شود از وقتهای مرده موجود در زمانهای انجام آزمایشات، انتظار برای رسیدن مواد سفارشی، نتایج تستها و ... استفاده کرده و حداقل فصلهای مقدمه، بررسی منابع و نحوه انجام آزمایشات نوشته شود. همچنین پس از انجام هر سری از آزمایشات نمودارهای مربوط به آن را رسم کرده و نتایج و بحثهای مربوطه را بنویسید.
مراجعه منظم به اساتید راهنما: هرچقدر که موضوع پروژه شما جدید باشد و مطالعه شما کامل، باز هم علم و تجربه اساتید راهنما بسیار بسیار مفید و باعث صرفه جویی در وقت و هزینه شما می‌شود. بنابراین توصیه می‌شود مخصوصا در اوایل کار به طور منظم با اساتید خود در ارتباط باشید.
رزرو زودتر وقت برای آنالیزهایی که صف طولانی دارند: برای آنالیزهایی که صف های طولانی دارند و مورد نیاز دانشجویان اکثر رشته ها است مانند TGA,FTIR و همچنبن SEMو ... پیشنهاد می‌شود قبل از آماده شدن نمونه های خود وقت رزرو کنید تا از اتلاف وقتتان جلوگیری شود.
دسته بندی و هایلایت کردن مقالات مطالعه شده: بعد از مطالعه مقالات مربوط به موضوع پایان نامه قسمت های مهم آنرا که بعدها احتمال می دهید از آنها استفاده کنید و رفرنس بدهید، هایلایت کنید. همچنین مقالات را با اسم و سال ذخیره کرده و برحسب موضوع با کلیدواژه پوشه بندی کنید.
نوشتن و ترجمه به انگلیسی مقاله همراه انجام آزمایشات: اگر قصد چاپ مقاله در نشریات معتبر خارجی را دارید، از آنجاییکه نوشتن و اصلاح مقاله بسیار پیچیده تر از پایان نامه است، پیشنهاد می‌شود:۱- مقاله های خارجی زیاد مطالعه کنید تا با ساختار نوشتن مقالات آشنا شوید و ۲- نوشتن مقاله را سریعتر شروع کنید. همچنین از آنجاییکه ۱ نمره پایان نامه مربوط به مقاله است بهتر است هرچه زودتر نسبت به فرستادن و تایید مقاله اقدام کنید.
همفکری با دانشجویانی که کارهای مشابهی با شما دارند: کار بسیاری از دانشجویانی که در یک آزمایشگاه (یا آزمایشگاه های مشابه در رشته های دیگر) کار میکنند تا حدی مشابه یکدیگر است. می توان با همفکری و به اشتراک گذاشتن اطلاعات کلی آزمایشات خود تا حد زیادی به هم کمک کرده و در وقت صرفه جویی کنید. چه بسا کاری که نیاز به یک هفته وقت ویا بیشتر برای شما دارد قبلا توسط دوستتان انجام شده و نتایج آن موجود باشد.
تکمیل فرم طرح شماره ۳ و ستاد نانو بلافاصله بعد از تصویب پروپوزال: از آنجاییکه مراحل تامین هزینه آزمایشات از سوی دانشگاه و ستاد نانو نسبتا طولانی بوده و خرید مواد و انجام آزمایشات هزینه بر است، پیشنهاد می‌شود بلافاصله بعد از تصویب پروپوزال توسط گروه نسبت به تکمیل فرم شماره ۳ در پورتال و فرمهای ستاد نانو در سایت نانو اقدام نمایید.
انتخاب استاد دفاع مناسب: در نهایت برای کاسته نشدن از ارزش پایان نامه و زحماتی که در این راه کشیده شده، اساتیدی را که حداقل با حوزه کاری شما آشنایی دارند به عنوان داور انتخاب کنید. همچنین برای انتخاب استاد داور خارجی حتما با دانشجویان گروه مربوطه مشورت کنید!
دانشجویان ورودی 88
دانشجوی اول
اشتباهات من عبارتند از:
الف) عجول بودن جهت مقاله دادن
ب) عدم داشتن اطلاعات اولیه جهت مقاله نویسی: مقاله را نوشتم با این فرضیه که من همه چیز را یاد دارم در صورتی که زمانی که خدمت اساتید رسیدم دیدم که چقدر اشتباه نوشتم؛ چون اصول نوشتن مقاله را هنوز یاد نگرفته بودم.
ج) عدم هماهنگی در ماه های اولیه با استادم و در نتیجه بیراهه رفتن: در روزهای اول فقط در فکر مقاله بودم. در نتیجه به دلیل مراجعه نکردن به استادهایم ایده ای را تو ذهنم پرورانده بودم و بعد از انجام آزمایش ها دیدم که چقدر وقتم به هدر رفته در صورتی که آزمایشات ساده تری هم بوده
دانشجوی دوم
به نظر من شروع خوب یک پروژه کارشناسی ارشد سبب می‌شود که 70درصد کارهای پایان نامه انجام شود .تحقیق خوب و دقیق در مورد موضوع در نظر گرفته و هنر تحلیل انگیزه محقق هر مقاله و نکات مد نظر گرفته بوسیله آنها سبب می‌شود که بتوانیم نوآوری های بسیار خوب از آن استخراج کنیم .
کار من موضوع خوبی بود . اما در شروع کار ، چون از نحوه ی یک شروع خوب چیزی نمیدونستم با عجله اهداف کارم را تعیین کردم . اما اگه در زمان شروع ، در این موقعیتی که الان هستم بودم حتماً دایره کلی اطلاعاتم را بالاتر می‌بردم و با دیدی باز، نوآوری کارم را انتخاب میکردم . از طرف دیگر برای انجام دقیق و مرتب کار ها در حین انجام پروژه ، باید یک قالب کلی برای کار در نظر بگیریم .البته اکثر دانشجویان بر این باورند که همین که به پژوهش خود فکر میکنند بدون اینکه افکارشان را روی کاغذ پیاده کنند ،کافی است . اما با تجربه ای که من داشتم به این نتیجه رسیدم که نوشتن هر فکری سبب میشه که بهتر بتونیم زوایای کار (معایب و مزایا) را درک کنیم .
به طور کلی برای پیشرفت بهتر باید:
1- جستجوی خیلی دقیقی در حیطه کلی و جزئی طرح داشته باشیم . یعنی دامنه اطلاعات خودمان را در حیطه کلمات مربوط به عنوان پایان نامه محدود نکنیم . کار های مشابه با کارمان (ازحیث روش کار یا مواد و... ) را برای بدست آوردن اطلاعاتی در مورد پارامترهای مورد بررسی طرح خودمان به کارببریم . اما از طرف دیگر در حیطه کلی ، زمینه اتصال کارهای انجام شده دیگران را با کار خودمان (حسب شباهت با مواد یا سایر قسمت‌های دیگر طرح مان) ایجاد کنیم .
2- بدون هیچ عجله ای مقالات را با استفاده از نرم‌افزارهای پژوهشی بررسی کنیم و برای افزایش سرعت بررسی ، آنها را آنالیز کنیم .
3- بعد از تصویب پورپوزال ، برنامه کاری را با زمانبندی دقیق وبا کمک استاد راهنما ایجاد کنیم .
4- در کلیه مراحل کار ، به مشاهدات متضاد با نتیجه ی دلخواه ، به دید یک اتفاقی که ممکنه موجب ثبت اختراع بشه بنگریم .
دانشجوی سوم
گام اول:در شروع کار من به خواندن مقالات کم بسنده کرده بودم ولی پس از مطالعه و تجربه هایی که طی دو سال کسب کردم فهمیدم خواندن مقالات زیاد و جدید باعث پیدا کردن ایده های نو و تازه و بهتر می شود و اینکه مطالب و دسته بندی هایی که اساتید پیشنهاد می کردند باعث درک بهتر از مقالات و مطالب می شد.
آزمایشگاه: در حین آزمایشات هیچ موقع آنچه که دلخواه و مطلوب ماست اتفاق نمی افتدو باید منتظر اتفاقات جدید باشیم. من همیشه فکر می کردم باید نتایج همان هایی باشندکه درذهنم هست. گاهی به اتفاقاتی که در حین آزمایشات پیش می آمدانفرادی فکر می کردم و دغدغه توجیه آنها را داشتم ولی بعدا با مشورت اساتید و با توجه به همفکری هایی که می کردم مشکلات ذهنی بوجود آمده به راحتی با راهنمایی و دلایلی که اساتید پیشنهاد می کردند حل می شد.
نوشتن مقاله: در هنگام نوشتن مقاله، خودم را بیشتر درگیر مطالبی می کردم که ربطی به مقاله نداشت در صورتیکه یاد گرفتم به راحتی آن تغییراتی را که مشاهده می کنمرا به عنوان مطلب اصلی یادداشت کنم و از نوشتن مطالب اضافی خودداری کنم. همیشه دغدغه سریع چاپ شدن مقاله را داشتم و طی این 2 سال فهمیدم هنگامیکه وارد آزمایشگاه شدم می توانستم شروع به تمرین نوشتن بکنم و اگر این کار را انجام می دادم چه بسا در نوشتن، کلی از مشکلاتم برطرف می شد. دریافتم، ادیت شدن بیشتر پایان نامه و مقاله باعث پیشرفت خودم در نوشتن و بهتر شدن متن و محتوای مطالبم می شود، چنانچه آخر سر لذت چند برابرپس از خواندن مطالب نوشته شده ام پیدا کردم. و در آخر سر، داشتنارتباط صمیمانه با اساتید باعث پیشرفت بهتر کارها می شود و بعضی مواقع کنترل از طرف اساتید به نفع خود ماست که موجب پیگیری و پیشرفت کارها می شود که متاسفانه موقع تحصیل متوجه این مطلب نیستیم.
حرف آخر: پس از گذراندن دوره کارشناسی ارشد تازه فهمیدم که چه تجربیات ارزشمندی در هنگام ساخت دستگاههای آزمایشگاهی کسب کرده ام و تجربیاتی که در آن دوران داشتم حال، در دوره دکتری بخوبی به عنوان تجربه ای ارزشمند به کمکم آمدند. همچنین پس از اتمام دوره کارشناسی ارشد برایم بسیارناخوشایند بود که پس از این همه مطالعه و تلاش و صرف کردن زمان از طرف خودم و اساتید محترمم، کارهای علمی انجام شده را فقط در قالب یک پایان نامه تمام کنم. پس برآن شدم با کمی وقت گذاشتن و استفاده از راهنمایی اساتیدم کاری کنم که لذت شیرینی تلاشهایم را بیشتر احساس کنم که البته با یاری خدا و راهنمایی اساتید محترمم، با دستاورد هایی که بدست آوردیم به این لذت دست پیدا کردم. البته همین دستاوردها امید و انگیزه ای برای ادامه تحصیلم شدند.
دانشجویان کارشناسی همکار در پروژه‌های پژوهشی
دانشجوی اول
در پاسخ به این سؤال: "حالا وقتی یاد اون اذیت‌هایی که برای بهبود کیفیت می کردم، می‌افتی، چه احساسی داری؟"
سلام و خدا قوت خدمت استاد عزیزم دکتر مغربی امیدوارم حالتان خوب باشد
باید خدمتتان عرض کنم که علی رغم تمام صحبت هایی که شنیده بودم راجع به شما ولی من چیز دیگری دیدم صفت دلسوزی که در هر استادی وجود ندارد و وقت گذاشتن و احترام به دانشجو و با روی باز قبول کردن دانشجو و ایجاد امید و انگیزه و تلاش در دانشجو برای ادامه مسیر , هر بار که کاری را برعهده من می گذاشتید , انجام می دادم و شما ملاحظه می کردید به من گوش زد می کردید که این مورد و مشکل را برطرف کنم در حالی که می شد از کنارش رد شوید اما شما با دلسوزی و وقت گذاشتن این کمک را به من می کردید که کار را به نحو احسنت انجام دهم
برای گرفتن زمان ملاقات هم انتقادهایی زیادی انجام شده است ولی گرفتن وقت واقعا کار درستی است چون دانشجو بدون معطلی با استاد خود در زمانی که مشخص کرده صحبت می کند .
در صفحه شخصی شما اطلاعات مفیدی برای دانشجوهایی که سردرگم هستند وجود دارد , همچون پیدا کردن مسیر درست گذراندن وقت در دانشگاه و چگونگی استفاده از شرایط تحصیلی به وجود آمده , در هر صورت از شما ممنونم و بسیار خوشحالم که پروژه کارشناسیم را با شما گذرانده ام.