سرفصل مطالب

سرفصل مطالب
# سرفصل مطالب طرح درس (براساس سرفصل)
1 مقدمه و اهمیت هیدرولوژی شامل تعریف علم هیدرولوژی، اهمیت آن در جغرافیا، علوم محیطی و توسعه پایدار. معرفی چرخه هیدرولوژیک به عنوان چارچوب اصلی. تاریخچه مختصری از هیدرولوژی.
2 چرخه هیدرولوژیک شامل اجزای مختلف چرخه (تبخیر، تعرق، تراکم، بارش، ذوب برف، رواناب سطحی، نفوذ، جریان زیرزمینی) و مسیرهای جریان آب. بررسی نقش هر جزء در انتقال و ذخیره آب
3 بارش شامل تعریف بارش، انواع آن (باران، برف، تگرگ، مه). سازوکار رخداد بارش. روشهای اندازه گیری بارش (بارانسنجها، رادار هواشناسی، سنجش از دور). خطاهای اندازه گیری بارش و روشهای تصحیح
4 تحلیل داده بارش شامل محاسبه میانگین بارش مساحتی (روشهای میانگین حسابی، وزندار، همباران). مفاهیم آماری در تحلیل بارش (میانگین، واریانس، ضریب تغییرات). معرفی توزیعهای آماری رایج (مانند نرمال، لگ- نرمال). برآورد مقادیر گمشده در سری زمانی بارش.
5 تبخیر - تعرق شامل تعریف تبخیر - تعرق. عوامل مؤثر بر نرخ تبخیر - تعرق (تابش، دما، رطوبت، باد). روشهای اندازه گیری تبخیر، روشهای برآورد تبخیر-تعرق (پنمن، پنمن-مانتیث، هارگریوز)
6 نفوذ شامل تعریف نفوذ و سرعت نفوذ، عوامل مؤثر بر نفوذ (نوع خاک، رطوبت اولیه، پوشش گیاهی، شدت بارش). معرفی مدلهای نفوذ، محاسبه عمق نفوذ.
7 رواناب (سطحی) شامل تعریف رواناب، عوامل مؤثر بر تشکیل رواناب (شدت و مدت بارش، وضعیت خاک، شیب زمین، پوشش گیاهی). روشهای اندازه گیری رواناب، برآورد حداکثر دبی سیلاب در حوضه های کوچک.
8 آبشناسی سطحی و حوضه آبریز شامل تعریف حوضه آبریز و نقش آن در فرآیندهای هیدرولوژیک. پارامترهای فیزیوگرافیک حوضه (مساحت، طول، شیب، تراکم زهکشی). نحوه برداشت پارامترهای حوضه از نقشه های توپوگرافیک و رقومی.
9 میان ترم
10 هیدروگراف واحد (Unit )Hydrograph: تعریف هیدروگراف واحد و مفروضات آن. روشهای استخراج هیدروگراف واحد. کاربردهای هیدروگراف واحد در پیش بینی رواناب ناشی از بارشهای طوالنی.
11 جریان زیرزمینی: مقدمه ای بر هیدرولوژی آبهای زیرزمینی. سفرههای آب زیرزمینی (آزاد، محدود). مفاهیم تراز آب، پتانسیل آب. قانون دارسی و کاربردهای آن در محاسبه جریان آب زیرزمینی.
12 هیدرولوژی مناطق خشک ویژگیهای خاص مناطق خشک و نیمه خشک (کمبود بارش، تبخیر- تعرق بالا، پتانسیل بالای تبخیر). پدیده های خاص مانند سیلابهای ناگهانی (Flash Floods) و رواناب های پراکنده. چالش های مدیریت منابع آب در این مناطق.
13 ارائه دانشجویان
14 هیدرولوژی و تغییر اقلیم بررسی اثرات بالقوه تغییر اقلیم بر چرخه هیدرولوژیک (تغییر الگوهای بارش، افزایش دما، ذوب یخچالها). تأثیر این تغییرات بر منابع آب سطحی و زیرزمینی.
15 جمعبندی و مرور مرور کلی مفاهیم کلیدی درس. حل یک مثال جامع که ترکیبی از مفاهیم مختلف (بارش، نفوذ، رواناب، هیدروگراف) را شامل شود. پاسخ به سوالات دانشجویان و آمادگی برای آزمون پایان ترم