- فیلم جلسه اول کلاس
- نظرات دانشجویان
- نرم افزارهای پژوهشی
- نرم افزارهای آموزشی
- مهاجرت به خارج از کشور
چرا درس "روش تحقیق و نگارش فنی" ارائه میشود؟
آیا میدانید؟
در خارج از کشور
- مهندسان موفق 25% وقت خود را صرف نوشتن میکنند.
- مهندسان حرفهای، نوشتن را مفیدترین فعالیت خود دوران تحصیل خود میدانند.
- کارفرمایان مهندسین، نقطه ضعف مهم آنها را در نوشتن میدانند.
- در سیلابس درسی همه رشتههای مهندسی -حتی کشورهای انگلیسی زبان- چندین واحد مرتبط با فن نوشتن و ارتباط مؤثر وجود دارد.
- کسانی که آشنایی با مهارتهای ارتباطی و نگارشی ندارند، شانس اندکی برای استخدام یا بورسیه شدن دارند.
- علت سقوط شاتل فضایی چلنجر در سال 1986، ضعف مهندسین در بیان یک مشکل کوچک به مدیر برنامه بودهاست.
در داخل کشور
- اکثر دانشجویان کارشناسی ارشد در هنگام شروع پروژه خود میپندارند نیازی به راهنمایی ندارند، و در پایان پروژه از اشتباهات خود یاد میکنند، که البته فرصت انتقال آن به دانشجویان جدید را نمییابند.
- اکثر وقت اساتید راهنما صرفاً صرف یادآوری موارد فوقالذکر به دانشجویان میشود.
- همه دانشجویان برای پروژه خود به شدت زحمت میکشند، اما فقط تعداد محدودی موفق به چاپ مقالات معتبر میشوند.
- بر خلاف آنچه اکثر دانشجویان میپندارند، نوشتن یک مقاله ISI و به چاپ رساندن آن بیش از یک ترجمه ساده ظرافت دارد و زمان میطلبد. حتی دانشجویان بسیار قوی، فاقد دانش و مهارت نوشتن یک مقاله یا گزارش استاندارد هستند؛ حتی اگر تلاش کنند.
- دانشجویان تنها وقتی میفهمند که چقدر عقب افتادگی دارند که مقالهشان توسط مجلات معتبر رد شود یا پایشان به خارج از کشور باز شود. در مقیاس کوچکتر، در روز دفاع از پایاننامه خیلی از دانشجویان از نوع نگاه داوران شگفتزده میشوند.
- در ورود به دوره دکتری و نیز استخدام در مشاغل پژوهشی، به عملکرد پژوهشی بیش از معدل آموزشی بها داده میشود.
- و .........
برخلاف آن چیزی که اکثر دانشجویان کارشناسی ارشد گمان میکنند، انتخاب، هدایت و دفاع نهایی یک پروژه پایان نامه به سادگی میسر نیست. دانشجویان تازه در انتهای دوره کارشناسی ارشد -و پس از اتلاف وقت و هزینه- به متفاوت بودن دوره پژوهش با 16 سال تحصیل سابق خود پی میبرند. دانستن نکات کلیدی و مسلط بودن بر مهارتهای پژوهشی امکان میدهد که دانشجو در زمان کمتری راندمان بیشتری داشته باشد و حتی بتواند یک تا چند مقاله ISI را خود به تنهایی به نگارش درآورد.
البته گروههای مختلف آموزشی در این زمینه احساس نیاز نموده، اهتمام خود را به آشناسازی دانشجویان با چند و چون دنیای پژوهش و بیان افتراق آن با دنیای آموزش نشان دادهاند (مثلاً برخی از برنامههای محدود از طرف گروههای کامپیوتر و مکانیک برگزار شده است). در گروه مهندسی شیمی نیز برگزاری درسی در این رابطه به تصویب رسیده است، تا شاهد ارتقای راندمان پژوهشی گروه باشیم.
این درس (اگر نگوییم تنها درس، لااقل) از معدود درسهایی است، که محتوای آن در حسن انجام پایاننامه تأثیری کلیدی دارد و هم در استخدام و زندگی کاری موفق فرد در داخل یا خارج کشور اثرگذار است. نکته جالب در اینجاست که مهمترین عامل ناکامی اکثر دانشجویان در همین مهارتهاست، اما معمولاً کمترین اهمیت را به یادگیری آنها میدهند. در نقطه مقابل در کشورهای غربی توجه بسیار زیادی به این قضیه میشود. مثلاً در کشورهای انگلیسیزبان-که از ابتدای دبستان تمرکز زیادی روی مهارت نوشتن می شود- بازهم کیفیت نگارشی و ارتباطی به عنوان مهمترین گلوگاه پیشرفت فردی و سازمانی معرفی میشود. همچنین در بسیاری از دانشگاههای معتبر خارجی به جای یک درس چندین درس با محتوای مهارتهای ارتباطی به دانشجویان مهندسی تدریس میشود (و حتی کارگاههای آموزشی مفصلی برای تمرین نوشتن و ارائه وجود دارند). بدیهی است برای ما نگارش/ارتباط علمی-فنی آن هم به زبان غیرمادری چالشزاتر باشد. لازم به ذکر است آن چه در چنین کلاسهایی تدریس میشود، تفاوت بسیار زیادی با آنچه در کلاسهای زبان انگلیسی مرسوم تدریس میشود، دارد. البته بدون اغراق، آنچه در کلاس اینجانب تدریس میشود، با کلاسهای مشابه در دنیا نیز تفاوت دارد. امید است دانشجویان گروه مهندسی شیمی، با کسب مهارتهای نوشتاری و ارتباطی موجبات پیشرفت خود و گروه را در میان جامعه علمی فراهم آورند.
محتوای درسی: عمدتاً در راستای نوشتن مقالات انگلیسی و در وهله بعد نحوه ارائه شفاهی میباشد.
تعداد واحد درسی:3 (ارائه درس در ترمهای زوج)
نکته مهم: این درس دارای تکالیف هفتگی قابل ملاحظه و بهم پیوسته است؛ لذا هرگونه بی انضباطی مثل غیبت در هفته اول ترم باعث عقب ماندگی و ضرر قابل ملاحظه دانشجو خواهد شد. به همین ترتیب، شرکت در کلاس به صورت مستمع آزاد ممکن نیست.
مخلص کلام: این صفحهای که مشاهده میکنید یکی از پرمخاطبترین صفحات سایت بنده است. این نشان میدهد که همه میدانند که این درس واقعاً کمیاب به دردشان میخورد. اما این که کلاس درس معمولاً خلوت است به این دلیل است که نمیدانند خیلی خیلی به دردشان میخورد (مشکل اصلی برخی از دانشجویان در اواسط ترم) و همچنین امیدوارند نابرده رنج بتوانند به گنج راه یابند. در هر صورت بنده اصلاً اصراری ندارم که این کلاس تشکیل شود؛ چون هم باید رنجی دوچندان را متحمل شوم و هم قدر آن رنج شناخته نشود.